حلقه تحریم و اقدامات خصمانه اقتصادی آمریکا علیه ترکیه هر روز تنگ‌تر می‌شود. در تازه‌ترین اقدام، کاخ سفید تعرفه واردات فولاد و آلومینیوم از ترکیه را دو برابر کرده است. این اتفاقات اگرچه به بهانه بازداشت یک کشیش آمریکایی در ترکیه است، اما به‌نظر می‌رسد بیشتر به‌دلیل عدم همراهی ترکیه در سیاست‌های منطقه‌ای آمریکا و نزدیک شدن آنکارا به روسیه باشد. همین چند روز پیش رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه اعلام کرده بود تحریم آمریکا را با همکاری روسیه، چین، ایران و سایر کشورهای دوست جبران خواهد کرد. با وجود این، در یک‌ماه اخیر و به‌دنبال بالا گرفتن تنش در روابط آمریکا و ترکیه، ارزش لیر ترکیه در برابر دلار با ۷۰ درصد سقوط به ۶ لیر رسیده است. رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه علاوه‌بر برنامه‌ریزی‌های اقتصادی و مالی برای مواجهه با این اقدام آمریکا، از مردم ترکیه خواست برای حفظ ارزش پول ملی، جواهرآلات و ارز‌های خارجی خود را به لیر تبدیل کنند تا بتوانند به مقابله با اقدام آمریکا بروند؛ تحریمی که به‌دنبال برخورد قضایی ترکیه با اندرو برانسون، کشیش آمریکایی مقیم ترکیه از سوی وزارت خزانه‌داری آمریکا علیه دو وزیر دادگستری و کشور ترکیه اتخاذ شد و همین امر نرخ برابری دلار در برابر لیر ترک را به بالاترین حد خود در تاریخ این کشور رساند به‌گونه‌ای که ارز ترکیه یک‌چهارم ارزش خود را از دست داد. یکی از راه‌هایی که دولت ترکیه برای مقابله با این اقدام آمریکا در پیش گرفته، استمداد از مردم برای برخورد با تحریم آمریکاست، اقدامی که در نگاه اول شاید غیرعملی و غیرمنطقی به‌نظر برسد اما با توجه به کارنامه دولت ترکیه در عبور از بحران‌هایی که برای پول ملی و اقتصادشان پیش آمده، این راهکار قطعا برای دولت ترکیه کارساز خواهد بود.
نگارنده قصد ندارد از زاویه اقتصادی به موضوع نگاه کند بلکه هدف این نوشتار، بررسی رفتار و کارنامه دولت ترکیه در ایجاد اعتماد عمومی برای حل و فصل مسائل و مشکلات است که باعث همراهی مردم با برنامه‌ها و سیاست‌ها شده و موفقیت دولت ترکیه را در پی خواهد داشت. یکی از اتفاقاتی که مردم ترکیه به‌یاد دارند، گذر از بحران لیر ترک در دو دهه گذشته است؛ بحرانی که در ده‌ها کشور جهان مثل آلمان، برزیل، آرژانتین، رومانی، یوگسلاوی سابق، زیمبابوه و... هم به وجود آمد و از آن به‌خوبی عبور کردند و باعت تقویت اعتبار پول ملی و از همه مهم‌تر مدیریت روانی افکارعمومی این کشورها شد.
در دهه 80 میلادی و در سال‌های اول اجرای سیاست‌های اقتصاد باز در ترکیه که منجر به حذف یارانه‌ها و حمایت‌های دولتی از پول ملی شد، دولت تورگوت اوزال با انتقاد‌های شدید برخی محافل روبه‌رو شد و بسیاری از دست‌اندرکاران اقتصاد و سیاستمداران کهنه‌کار این کشور، اوزال را متهم به نابودی اقتصاد ترکیه می‌کردند اما در مدتی کمتر از 10 سال نتایج مثبت سیاست‌های اقتصادی اوزال مشهود شد و از اوایل قرن جاری تورم در ترکیه روندی کاهشی در پیش گرفت. تورم شدید و بالا در ترکیه از ابتدای دهه80 آغاز شده و با شتاب به پیش می‌رفت تا جایی که هر دلار آمریکا که در سال 1988 با 1422 لیر قدیم ترکیه مبادله می‌شد در سال 2003 به بیش از 1.5 میلیون لیر قدیم رسید. در این شرایط قیمت یک ساندویچ در ترکیه به سه‌میلیون لیر رسیده بود. در این مدت، ارزش برابری دلار از 1650000 لیر ترک در سال 2001 به 1350000 لیر ترک در سال 2004 رسید و این رقم در سال 2005 همزمان با اجرای قانون حذف 6 صفر از پول ملی ترکیه، 1290000 لیر شد و بحرانی جدید در اقتصاد ترکیه به وجود آورد. اگرچه موضوع حذف صفر از پول رایج ترکیه با مرگ ناگهانی تورگوت اوزال مسکوت ماند و دولت‌های بعدی نیز جرات اجرای این طرح را نداشتند اما دولت ترکیه در سال 2005، یک‌سال بعد از روی کارآمدن حزب عدالت و توسعه به رهبری رجب طیب اردوغان با هدف حذف 6 صفر از پول ملی همزمان با لیر ترک، پول جدیدی را با نام «لیر جدید ترک» با نام مخفف YTL وارد بازار کرد؛ به‌گونه‌ای که در طول پنج‌سال علاوه‌بر لیر ترک با صفرهای متعدد، لیر جدید ترک نیز رایج بود و هر لیر جدید ترک معادل یک‌میلیون لیر ارزش داشت تا اینکه در سال 2010 دولت ترکیه پس از پنج‌سال لیر ترک با صفرهای متعدد را به‌صورت کامل از گردونه اقتصاد خارج کرد و نام لیر جدید ترک نیز به «لیر ترک» تبدیل شد و بحرانی که با تورم چندصد درصدی و حذف چندین صفر از پول ملی ترکیه می‌رفت مشکلات شدید امنیتی و اقتصادی برای ترکیه به وجود آورد، با مدیریت صحیح اقتصاد و بازار ارز حل و فصل شد و اعتماد عمومی را به برنامه‌های دولت افزایش داد و اقتصاد ترکیه را با رشد قابل ملاحظه‌ای مواجه کرد.
به‌عقیده کارشناسان، کاهش تورم در ترکیه در نتیجه رونق اقتصادی این کشور و در سایه اجرای سیاست‌های صحیح عملی‌شده به‌گونه‌ای که تورم چندصد درصدی و کاهش ارزش شدید پول ملی و به‌دنبال آن حذف 6 صفر از پول ملی ترکیه، بحران روانی جدی در اقتصاد و بازار ارز و افکارعمومی ترکیه به وجود نیاورد بلکه برعکس موجب تقویت جایگاه دولت و جریان حاکم در ترکیه به رهبری رجب طیب اردوغان شد و جامعه لاییک ترکیه را متقاعد به اصلاحات ساختاری موردنظر اردوغان کرد. همین موفقیت‌ها و اعتماد عمومی باعث شد جریان سیاسی وابسته به رجب طیب اردوغان بتواند نزدیک به دو دهه در اغلب انتخابات‌ها ازجمله پارلمان، شوراها و ریاست‌جمهوری پیروز شود و حتی از یک کودتای جدی و مدیریت‌شده که دست آمریکا نیز در پشت آن دیده می‌شد، جان سالم به‌در برد. قطعا این روند اعتمادآفرین و کارنامه موفق دولت ترکیه اکنون به کمک دولت خواهد آمد و بخش زیادی از مردم ترکیه با عملی ساختن درخواست رئیس‌جمهور، اردوغان را از بازی تحریم آمریکا سربلند بیرون خواهند آورد.