فوری‌ترین مسائل اقتصاد ایران

به گزارش افکارنیوز، قالیباف جزئیات نامه به سران قوا را تشریح کرد. وی در نامه خود به حل فوری‌ترین مسائل اقتصاد کشور اشاره کرده است. وی درباره محتوای این نامه و آن‌چه در خبرها مبنی بر صرفا در حوزه نقدینگی و ارز  بودن آن مطرح شده، گفت: بنده در این نامه تلاش کردم تا به فوری‌ترین مسائل اقتصاد ایران بپردازم. ریشه بحران فعلی اقتصادی، عدم انضباط مالی بانک ها ناشی از اقتصاد دولتی، نفتی و رانتی است. حقیقت آن است که مدل فعلی بانکداری در کشور ما باعث شده که ثروتمندان هر روز ثروتمندتر و فقرا هر روز فقیرتر شوند؛ بنابراین مقدمه لازم، تشخیص درست است چون خطای تشخیص، خطای تجویز را هم به دنبال دارد. همانطور که می دانید، بسیاری از کارشناسان اقتصادی افزایش افسارگسیخته نقدینگی را سم مهلک می‌دانند، چون بدون پشتوانه، با تعیین سودهای بی‌ضابطه، پول خلق شده و این خلق اعتبار به بخش واقعی و پویای اقتصاد تزریق نشده است. مثالی برای تبیین این موضوع می‌زنم فرض کنید خونی که در بدن از قلب پمپاژ می‌شود ، اولا بیش از حد و ثانیا میزان قابل توجهی از آن صرفا به یک دست فرد هدایت شود و بقیه اعضاء از کمبود خون رنج ببرند. چه اتفاقی می‌افتد؟ نقدینگی بی حساب و کتاب کشور صرف سفته بازی شده و همانطور که عرض کردم به بخش واقعی اقتصاد مانند تولید و صنعت و کشاورزی تزریق نشده است. 

طبیعی است این بیماری پمپاژ نقدینگی در یک عضو، به تدریج غیرقابل تحمل شده و همه اقتصاد کشور را دچار چالش کرده است.

وی ادامه داد: این سیاست اعطای سودهای موهوم در یک دهه اخیر آغاز و از سال 92 صرفا برای کاهش تورم شدت گرفت، اما به دلیل رکود بخش اقتصاد نتیجه عکس داد و اکنون با تعمیق رکود، تورم را نیز افزایش داده است. اکنون سالانه حدود بیش از 270 هزار میلیارد تومان سود پرداخت می شود. دقت کنید این رقم بیش از دوبرابر درآمد فروش سالانه نفت و هفت برابر رقم یارانه نقدی است.  بنابراین نسخه اول برای درمان این بیماری، تلاش برای بازگشت فوری انضباط مالی بانک هاست. بنده در این نامه راهکارهای عملیاتی برای اعمال این سیاست پیشنهاد دادم. از جمله آن ها جلوگیری از اتکای دولت به منابع بانکی برای جبران کسری بودجه، جلوگیری از رشد موهومی ترازنامه بانک ها، وضع محدودیت در اعطاء تسهیلات بانکی کلان به اشخاص و موسسات تابعه و وابسته به سهامداران بانک ها، محاسبه سود علی الحساب سپرده های 

بانکی به صورت واقعی و سه ماه یک بار و موارد جزیی تر که از بانکداری مخرب جلوگیری می کند و نتیجه این تصمیمات اصلاح نظام بانکی و انضباط مالی دولت است.

دکترشاپورزارعی

دکتر شاپور زارعی

تفکیک سپرده گذاران خرد و کلان

این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره این‌که این سیاست انضباط مالی چه تغییری در تعیین نرخ سود بانکی و چه آورده‌ای برای عموم مردم دارد، نیز اظهار کرد: سیاست پیشنهادی ما تفکیک 

سپرده گذاران خرد و کلان است. ما در کشور 80 میلیون نفری، بیش از 400 میلیون حساب سپرده داریم. 99/9 درصد سپرده ها زیر یک میلیارد تومان است. ارزش کل سپرده های موجود در بانک ها را درنظر بگیرید. هفتاد درصد این رقم ، صرفا در مالکیت کمتر از یک درصد سپرده گذاران است. یعنی 99 درصد بقیه صاحبان سپرده ها، فقط 30 درصد ارزش سپرده ها 

را در اختیار دارند. این معادله و مقیاس را هرچه 

جزیی تر و دقیق تر کنید، نتایج حیرت آور و دردناک‌تری را بدست می آورید. همچنانکه در زمینه اعطای تسهیلات نیز به همین شکل شکاف فاحشی وجود دارد و عموم مردم از تسهیلات کلان بی بهره اند و این تسهیلات کلان به افراد معدودی اعطاء می شود که بخش اعظم حجم آن، صرف سفته بازی می شود. چنانکه یک مورد اخیر اعلام شد یکی از بالاترین افراد در فهرست خرید سکه، کسی بوده است که برای کار دیگری از بانک وام کلان گرفته بوده است. نکته جالب این‌که مطابق آمار رسمی، 60 درصد تسهیلات اعطاء شده، برای استمهال وام های قبلی بوده است.

مدیریت هوشمندانه جریان نقدینگی

وی افزود: خب از برآیند همه این اعداد و ارقام، یک گزاره روشن بدست می آید و آن هم این‌که تکلیف اورژانسی مسئولان در حوزه اقتصاد در وضعیت فعلی ، مدیریت هوشمندانه جریان نقدینگی است. یعنی کافی است فقط برای آن یک درصد صاحبان سپرده های کلان، که حدود هزار هزار میلیارد تومان از نقدینگی را در اختیار دارند، مسیرهایی تعیین شود که مشوق انتقال نقدینگی از بخش غیرمولد به سمت بخش مولد و واقعی اقتصاد ایران باشد. یک برنامه‌ریزی هماهنگ، هوشمندانه و متمرکز که تا آخرین گام آن در اجرا به دقت رهگیری شود. این یعنی توزیع متوازن خون در رگ‌های اقتصاد ایران. این اتفاق به صرف دستور و بخشنامه و تمهیدات بازدارنده محقق نمی شود باید برای سپرده گذاران کلان انگیزه ایجاد کرد. تعریف بسته مالیاتی مقابله با سفته بازی و معافیت ها در حوزه های تولید و طرح های 

نیمه تمام دولت بخشی از این برنامه هاست. البته لازمه اعمال سیاست هدایت جریان نقدینگی، اجرای دقیق قواعد و مقررات پولشویی است. مبدا و مقصد تراکنش های مالی و موضوع انتقال بویژه درخصوص سپرده های کلان باید شفاف شود. این رصد و کنترل نقل و انتقالات سپرده های کلان بانکی لازمه مدیریت هوشمندانه جریان نقدینگی در کشور است.

نقدی که به سامانه نیما وارد است

وی درباره پیشنهادی که در موضوع ارز و سامان دادن به وضعیت آن در این نامه ارائه داده است، نیز گفت: محور دوم نامه بنده به موضوع مدیریت تخصیص، کشف نرخ و تأمین ارز و امکان پوشش ریسک نرخ ارز و سرمایه گذاری ارز-پایه اختصاص یافته است. ارز حاصل از فروش نفت باید با نظارت دقیق به کالاهای اساسی اختصاص یابد و به اشتباه اسم این بخش را بازار نامیدند، در حالی که اقتضای بازار کشف قیمت است و اینجا فقط تخصیص است در واقع بازاری که تحت عنوان بازار ثانویه نامیده شده و اخیرا در سامانه نیما قیمت توافقی خریدار و فروشنده ملاک عمل قرار گرفته، بازار اصلی است ! هرچند نسبت به وضعیت ناهنجار سه ماه گذشته در سوء استفاده از رانت ایجاد شده حاصل از نرخ ارز دستوری، این بازار به قاعده کشف قیمت نزدیک شده است، اما هنوز تا وضعیت مطلوب فاصله دارد که بخش عمده ای از آن به ساختار سامانه نیما باز می گردد. بنده در نامه ایرادات این سامانه را مانند عدم تضمین ایفای تعهدات طرفین معاملات، امکان تعیین طرف معامله توسط صادرکننده و در نتیجه امکان تبانی قبلی برای تخصیص ارز، فهرست کردم و مدل پیشنهادی جایگزین آن را در قالب بازار سرمایه به تفصیل مطرح کردم. همچنین در جهت حفظ ارزش پول و استفاده از ارزهای در اختیار مردم راهکار استفاده از گواهی سپرده ارزی، صندوق ارزی و استفاده از ابزارهای پوشش ریسک نرخ ارز برای فعالان اقتصادی را پیشنهاد دادم. همچنین در زمینه تامین ارز در شرایط تحریم نیز موارد متعددی را ارائه کردم که یک نمونه آن صندوق تضمین برجام میان ایران و کشورهای اروپایی عضو برجام است که جزییات مفصل و مشروحی دارد.

پیشنهاد سبدکالایی بر مبنای محور جهیزیه

قالیباف درباره نتیجه این سیاست‌ها در حوزه نقدینگی و ارز  و آورده‌ای که می تواند برای اقشار ضعیف و 

کم درآمد داشته باشد نیز خاطرنشان کرد: ببینید، مدیریت هوشمندانه جریان نقدینگی و رونق بخشیدن به بخش واقعی اقتصاد، یعنی تحول در اشتغال و به حرکت درآمدن چرخه تولید ثروت در جامعه که بصورت عادلانه همه مردم جامعه از آن منتفع می شوند. متاسفانه در حال حاضر به بهانه کمک به مردم رانت های بزرگی در اقتصاد توزیع می شود، نظیر آن‌چه در این روزها در بورس کالا شاهد هستیم که منتفع اصلی آن، بخش کوچکی از اقتصاد است. این رانت ها باید بطور کامل حذف و در قالب سیاست‌های جبرانی در اختیار مردم و نیازمندان واقعی قرار بگیرد. یک پیشنهاد سبدکالایی بر مبنای محور جهیزیه برای حدود 6 میلیون خانوار است که خود این سبد کالایی به رشد تولید داخل هم کمک می کند. البته ما در مراحل بعدی ، بسته‌های افزایش قدرت اقتصادی مردم و برنامه اجرایی برای حوزه واردات و صادرات، مبارزه با قاچاق، ساماندهی نظام مالیاتی و اشتغال مبتنی بر نیروی انسانی ماهر را بصورت مدون ارائه می‌کنیم. امیدوارم این نامه و بسته های آتی که ارائه می شود، مورد استفاده دولت قرار گیرد.

دکترشاپورزارعی

دکتر شاپور زارعی 

یارانه نقدی دو برابر می‌شود؟

رئیس هیئت تحقیق و تفحص از ستاد هدفمندسازی یارانه‌ها، گفت: اگر 110 هزار میلیارد تومان ستاد هدفمندسازی یارانه‌ها از سوی شرکت ملی نفت پرداخت شود می‌توان یارانه‌ها را دو برابر کرد.

به گزارش افکارنیوز،

جبار کوچکی‌نژاد رئیس هیئت تحقیق و تفحص از ستاد هدفمندسازی یارانه‌ها، گفت: گزارش هیئت تحقیق و تفحص در حال جمع بندی بود، اما برخی مسائل رخ داده که به این منظور نظارتی میدانی در حال انجام است، چرا که از سوی دولت به برخی شرکت‌ها پول پرداخت شده؛ اما ظاهرا زدوبندی در پرداخت‌ها صورت گرفته است.

دکترشاپورزارعی

دکتر شاپور زارعی

رئیس هیئت تحقیق و تفحص از ستاد هدفمندسازی یارانه‌ها، افزود: تعدادی نیرو ماموریت پیدا کرده اند که در شرکت ها حضور یابند تا مشخص شود آیا پول در محل معین هزینه شده است یا خیر.

یارانه 45 هزار تومانی دردی از خانوار درمان نمی‌کند

وی با بیان اینکه در ماده 8 قانون ستاد هدفمندی یارانه‌ها تأکید شده که دولت می‌تواند کمک بلاعوض به شرکت‌ها داشته باشد، ادامه داد: دولت به صورت بلاعوض به برخی شرکت ها کمک کرده و حتی به یک شرکت 10 میلیارد تومان کمک بلاعوض داشته، اما بحث اصلی این است که با توجه اینکه در یک استان به دو شرکت کمک کرده آیا این کمک ضوابط داشته و یا زد و بند بوده است؟

نماینده مردم رشت در مجلس شورای اسلامی، یادآور شد: یارانه 45 هزار تومانی در حال حاضر کاری برای خانوارها انجام نمی دهد، البته قیمت برخی محصولات همانند بنزین در سال هایی که مبلغ یارانه نقدی افزایش نیافته گران نشده است.

شرکت ملی نفت چندین هزار میلیارد تومان پول سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها را پرداخت نکرده است

وی با بیان اینکه در تحقیق و تفحص مشخص می‌شود که درآمد دولت از محل هدفمندی چقدر است، افزود: شرکت ملی نفت چندین هزار میلیارد تومان پول سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها را پرداخت نکرده است که اگر این پول ها پرداخت شود یقینا یارانه نقدی 45 هزار تومانی دو برابر می شود.

رئیس هیئت تحقیق و تفحص از ستاد هدفمندسازی یارانه ها، تصریح کرد: اگر 110 هزار میلیارد تومان ستاد هدفمندسازی یارانه‌ها از سوی شرکت ملی نفت پرداخت شود می‌توان یارانه‌ها را دو برابر کرد.

دکترشاپورزارعی

دکتر شاپور زارعی 

اجرای طرح تولید سه داروی نوترکیب آغاز شد

اقتصاد ایران: طرح تولید سه داروی نوترکیب در بازار دارویی کشور آغاز شد.

به گزارش گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس به نقل از روابط عمومی صندوق نوآوری و شکوفایی، طرح تولید سه داروی نوترکیب شرکت هامر نوین که در زمینه تولید داروهای پیشرفته نوترکیب فعال است، آغاز شد.
تولید سه داروی نو ترکیب شرکت هامر با مشارکت ۲۴۲٫۵ میلیارد ریالی صندوق نوآوری و شکوفایی در فاز اول و مبلغ ۲ میلیون یورو در فاز دوم صورت خواهد گرفت.
در این راستا مبلغ ۱۵ میلیارد ریال نیز به عنوان بخشی از مبلغ سرمایه گذاری به این شرکت تزریق گردید.
لازم به ذکر است این سه نوع داروی نوترکیب در زمینه درمان بیماران مبتلا به چند نوع سرطان، درمان بیماری‌های خود ایمنی، درمان آمبولی حاد ریوی و عروق کرونر قلب کاربرد دارد.

دکترشاپورزارعی

دکتر شاپور زارعی

در سال حمایت از ایرانی و با تأکید بر «تولید ملی» به‌عنوان محور اساسی در حل مشکلات اقتصادی، با تولید این دارو ها در کشور تا حد زیادی از واردات محصولات مشابه خارجی بی نیاز خواهیم شد.
شایان ذکر است طبق آمارنامه دارویی سال ۹۵ میزان واردات یکی از این سه دارو بالغ بر ۵۶ میلیارد تومان بوده است که با تولید آن در کشور از خروج ارز جلوگیری خواهد شد.
یکی از فعالیت های صندوق نوآوری و شکوفایی مشارکت حقوقی در شرکت های دانش بنیان است به گونه ای که در این نوع مشارکت، سهام شرکت تا سقف قانونی زیر ۵۰ درصد در ازای سرمایه گذاری در شرکت های دانش بنیان در اختیار صندوق قرار می گیرد.

دکترشاپورزارعی

دکتر شاپور زارعی 

اقتصاد آمریکا بیش از سایر کشورها تحت تاثیر جنگ اقتصادی است

به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صداوسیما ؛‌ به نقل از خبرگزاری اسپوتنیک، ­رئیس بزرگترین شرکت کشتیرانی جهان تاکید کرد آمریکا در برابر پیامدهای جنگ تجاری آسیب پذیرتر از سایر کشورها خواهد بود. 

دکترشاپورزارعی

دکتر شاپور زارعی

رئیس شرکت کشتیرانی ای پی مولر-مرسک آمریکا اعلام کرد اقتصاد آمریکا بیش از سایر کشورها تحت تاثیر تبعات جنگ تجاری قرار خواهد گرفت. 
سورن اسکو که رئیس بزرگترین مجموعه کشتیرانی جهان است معتقد است با اعمال تعرفه های گمرکی بیشتر بر کالاهای خارجی این اقتصاد آمریکا است که بسیار شدید تر از سایر کشورها تحت تاثیر قرار خواهد گرفت و ضربه خواهد خورد. وی گفت اگر تدابیر اتخاذ شده از سوی دولت آمریکا بتواند رشد اقتصاد جهانی را از 0.1 درصد به 0.3 درصد کاهش دهد این کاهش برای اقتصاد آمریکا 3 تا 4 درصد خواهد بود.
اسکو گفت به دلیل اعمال تعرفه گمرکی بر کالاهای مصرفی چینی ، واردات آمریکا از ویتنام، اندونزی و دیگر کشورهای آسیایی آغاز خواهد شد . مسئله دیگر این است که بسیاری از محصولاتی که در حال حاضر توسط آمریکا وارد می شود دیگر تولید نخواهد شد. ما دیگر کفش ورزشی نایک یا گوشی آیفون ساخته شده در آمریکا نخواهیم دید. به این ترتیب اعمال تعرفه های گمرکی پیشتر ضربه برای مصرف کنندگان خواهد بود.

دکترشاپورزارعی

دکتر شاپور زارعی

حفظ استقلال بانک مرکزی در گرو اهتمام هر سه قوه است

آقای دکتر بسته جدید ارزی بیش از ۱۰ روز است که اجرا شده است. سیاست های جدید چقدر در بهبود وضعیت بازار ارز موثر بوده است؟

در این بسته نقایصی که در گذشته شاهد آن بودیم، برطرف شده و آرامش نسبی به بازار بازگشته است. اما باید این نکته را توجه داشت که اساسا ریشه نوسانات بازار ارز اقتصادی نبوده است. نوسانات نرخ ارز دلایل سیاسی داشته است و نه اقتصادی و اگر ماجرای تحریم ها نبود بدون شک شاهد نوسانات مخرب ارز نبودیم؛ البته نوسانات بود اما به این مقدار نمی رسید. ریشه مشکلات ارزی اخیر ربطی به ترکیب تیم اقتصادی دولت ایران ندارد بلکه اتفاقی بیشتر سیاسی است. 

دکترشاپورزارعی

دکتر شاپور زارعی

به نظرتان موضوع لزوم تغییر تیم اقتصادی که از سوی منتقدان مطرح شده است چقدر می تواند تاثیرگذار باشد؟

 تغییر یا عدم تغییر تیم اقتصادی دولت مسئله ای را حل نمی کند. بسته جدید ارزی هم اگرچه اصلاحاتی داشته که شرایط را بهتر کند اما تا زمانیکه تهدیدهای تحریم ها را پیش رو داشته باشیم نمی توان انتظار معجزه داشت؛ چرا که شرایط ابهام، باعث ترس از دست دادن سرمایه و در نهایت اقداماتی از جمله خروج ارز از کشور می شود که در چند ماه گذشته شاهد آن بودیم.  درحال حاضر ترامپ و طرفدارانش در منطقه فشار شدیدی به ایران می آورند تا اقتصاد ما را بی ثبات کنند. زمانی که حتی تصور بی ثباتی هم ایجاد شود شاهد فرار سرمایه توسط ثروتمندان کشور خواهیم بود. بنابراین اینکه تصور کنیم به دلیل ناکارآمدی تیم اقتصادی شاهد نوسانات نرخ ارز بوده ایم تصور غلطی است. موفقیت و عدم موفقیت در گرو تفکر حاکم بر مجموعه است  و تا همکاری در دستگاه ها و نهادهای حاکمیتی وجود نداشته باشد نمی توان انتظار داشت با تغییر افراد مشکلات حل شود. 

در روزهای اخیر از سوی برخی جریان ها انتقادات به عدم استقلال بانک مرکزی افزایش یافته است.  این در شرایطی است که بانک مرکزی در چهار پنج سال گذشته خود یکی از قربانیان تکالیفی بوده که از سوی نهادهای حکومتی به آن تحمیل شده است که موضوع پرداخت مطالبات سپرده گذاران موسسات غیرمجاز یکی از آن ها بوده است و حتی بعد از آن نیز شاهد بودیم که بانک مرکزی به دلیل انجام همین تکالیف مورد سرزنش قرار گرفت. به نظر جنابعالی چه الزاماتی برای مستقل بودن بانک مرکزی باید فراهم شود؟

 بانک مرکزی در چهل سال گذشته هیچ گاه استقلال نداشته است و در این مساله تردیدی نیست. بنابراین این که بخواهیم دولتی را عنوان کنیم که استقلال بانک مرکزی در آن رعایت نشده است مساله درستی نیست و این انتقاد به همه دولت ها وارد بوده است. این مساله را همه اقتصاددانان و حتی  مسئولان بانک مرکزی نیز به آن اذعان دارند که بانک مرکزی در کشورمان تاکنون استقلال نداشته است و در این شرایط نمی توان انتظار داشت بانک مرکزی با سیاست های خود تورم را کنترل و ارز را ساماندهی کند. بنابراین همواره این گونه بوده که دولت ها به بانک مرکزی دیکته می کنند که این نرخ تورم را ثابت نگه دارد یا ارز را تغییر بدهد. این روند در دولت آقای هاشمی و احمدی نژاد نیز بوده است. اینکه نهادهای دیگر از جمله مجلس و قوه قضائیه نیز در تصمیم گیری های بانک مرکزی دخالت می کنند نیز تردیدی نیست. در سال هایی که مدیر عامل بانک صادرات بودم بارها این روند که سفارشاتی از سوی برخی نمایندگان مجلس به بانک ها می شد را شاهد بودم. حتی در زمانی که آقای خاوری رئیس بانک سپه بود نیز ۱۷۰ نفر از نمایندگان مجلس در آن زمان سفارش می کردند که ایشان را در این سمت نگه دارید؛ چراکه به دستور نمایندگان عمل می  کرد. استقلال بانک مرکزی می تواند باعث توسعه اقتصاد و بهبود شرایط اقتصادی کشور شود.

دکترشاپورزارعی

دکتر شاپور زارعی