قیمت دلار و طلا در این ماهها رشد خیرهکنندهای داشته است و افزایش ناگهانی قیمتها در سالهای ۹۶ و ۹۷ را میتوان با جهشهای قیمتی ارزی و سکهای سالهای جنگ با عراق و دوران تحریم سال ۹۰ و ۹۱ مقایسه کرد. اقتصاد ایران روزهای سختی را سپری میکند و نرخ ارز و سکه به نگرانی مردم دامن میزند. در این مطلب نگاهی انداختهایم به قیمت دلار در بازار آزاد، نرخ رسمی دلار و سکه تمام بهار آزادی از سال ۵۷ تا ۹۷. در این ۴۰ سال به طور کلی در چهار برهه تاریخی، قیمت ارز و طلا جهشهای عجیب داشته است. عواملی مانند جنگ و تحریم از بارزترین دلایل افزایش قیمتهای ارز و طلا بودهاند.
روزهایی را سپری میکنیم که در مورد نرخ دلار صحبتهای زیادی میشنویم. حاشیههای زیادی در این ماهها به وجود آمده است؛ از صفهای تشکیلشده در مقابل صرافیها گرفته تا صعود خیرهکننده نرخ دلار و عوضشدن رئیسکل بانک مرکزی در این ماهها اتفاق افتاده است و این بیثباتی همچنان ادامه دارد.
جنگ و تحریم بارزترین دلایل افزایش قیمت دلار در این ۴۰ سال بودهاند. در سال ۱۳۵۷ هر دلار ۷ تومان ارزش داشته و اگر در سال ۱۳۹۷ ارزش هر دلار را معادل با ۹۲۰۰ تومان در نظر بگیریم، میتوانیم بگوییم در این ۴۰ سال قیمت دلار بیش از ۱۳۱۴ برابر شده است.
قیمت طلا از اواخر سال ۱۳۹۶ تلاطم زیادی را شروع کرده و این جهش تا تابستان ۱۳۹۷ هم ادامه داشته است. بیشترین قیمت سکه بهار آزادی در مردادماه ۹۷ به ۴.۵ میلیون تومان رسید و بعد از آن در بازه ۴ میلیون تومانی در نوسان است. این در حالی است که با شروع سال ۱۳۹۶ قیمت هر سکه بهار آزادی زیر ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان بوده است.
از مهمترین دلایل جهشهای ناگهانی قیمت سکه در ۴۰ سال اخیر میتوان به جنگ با عراق در دهه ۶۰ و تحریمهای بینالمللی در دهه ۹۰ اشاره کرد. در سال ۵۷ قیمت هر سکه ۴۲۰ تومان بوده و اگر قیمت فعلی آن را ۳ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان در نظر بگیریم، میتوان گفت که در این ۴۰ سال قیمت هر سکه بهار آزادی بیش از ۹۲۸۵ برابر شده است.
بحث در مورد مسکن و قیمت آن هم یکی از دیگر مواردی است که در این سالها جهشهای ناگهانی متعددی تجربه کرده است. به گزارش روزنامه ایران، از سال ۷۲ تا ۹۲ قیمت زمین در ایران ۱۰۷ برابر افزایش یافته است. این در حالی است که افزایش سطح عمومی قیمتها در این دوره ۳۷ برابر شده است. همچنین متوسط قیمت مسکن در تهران از سال ۷۲ تا ۹۱ از ۵۱ هزار تومان به ۶ میلیون و ۵۱۰ هزار تومان رسیده و رشد ۱۲ هزار و ۶۶۶ درصدی را تجربه کرده است.
قیمت مسکن در سالهای جنگ با عراق کاهش مییابد اما بعد از اتمام جنگ در سال ۱۳۶۸ به یکباره قیمت مسکن بیش از دو برابر میشود.
سال ۸۶ دومین جهش قیمت مسکن است. قیمت هر متر مربع آپارتمان در تهران به طور متوسط از ۶۷۰ هزار تومان به ۱ میلیون و ۳۹۰ هزار تومان میرسد.
سومین جهش قیمت مسکن مربوط به سال ۹۱ و همزمان با تحریمهای بینالمللی رخ میدهد. متوسط قیمت مسکن از متری ۲ میلیون تومان به بیش از ۴ میلیون تومان افزایش مییابد.
در سال ۹۷ قیمت مسکن نزدیک به ۵۰ درصد افزایش داشت و میتوان آن را به نوعی جهش چهارم نامید.
به طور کلی در سال ۹۶ و ۹۷ قیمت سکه، دلار و مسکن افزایش به شدت زیادی داشته است. ثبات قیمتی هنوز به وجود نیامده و شاهد یکی از جهشهای قیمتی در ۴۰ سال اخیر هستیم.
منبع : رسانه راه پرداخت
دکترشاپورزارعی
دکتر شاپور زارعی