نگاه امنیتی به اقتصاد را پایان دهید؛ به نظرات بخش خصوصی توجه کنید

در تازه‌ترین نشست شورای عالی پیشکسوتان اتاق ایران که با حضور وزیر صنعت، معدن و تجارت برگزار شد، اعضای شورا با بیان این نکته که در شرایط سخت اقتصادی باید بروکراسی‌های اداری کاهش پیدا کند، خواستار رفع موانع بروکراتیک و توجه بیشتر تصمیم گیران دولتی به نظرات مشورتی کارشناسان و فعالان اقتصادی شدند.

به گزارش کسب و کار نیوز به نقل از اتاق ایران، به گفته اعضای حاضر در این نشست، مشکلات امروز اقتصاد کشور از قبل قابل پیش‌بینی بود و علی‌رغم هشدارهایی که از سوی بخش خصوصی داده شد، مسئولان و تصمیم سازان توجهی به آن‌ها نکردند و حتی امروز هم چنین رویکردی در بین اعضای کابینه دیده نمی‌شود.

در این رابطه علامیرمحمدصادقی، رئیس شورای عالی پیشکسوتان اتاق ایران، ضمن تأکید بر تلاش بیشتر فعالان اقتصادی در این برهه حساس، گسترش التهاب و نگرانی در بین مردم را اقدامی نادرست و غیرحرفه‌ای دانست.

به باور این فعال اقتصادی در عین حال دولت باید در این شرایط، شیوه عمل خود را تغییر داده و از دیدگاه‌های مشورتی استفاده کند. وی یادآور شد: اعضای شورای عالی پیشکسوتان، جمعی از فعالان اقتصادی قدیمی و باتجربه هستند که بهره‌گیری از نظرات آنها به نفع کشور خواهد بود.

اسدالله عسگراولادی طی سخنانی با تأکید بر ضرورت پایان دادن به «نظارت‌های شدید و بی‌منطق»، از بلوکه شدن ۸۰ هزار کانتینر کالا در گمرک به دلیل یک سیاست نادرست دولت خبر داد و افزود: هزینه دموراژ این میزان محصول کمرشکن بوده و زیان زیادی را متوجه فعالان اقتصادی و تولیدکنندگان کرده است.

وی همچنین ثبت اطلاعات مربوط به صادرات و ورود ارز به کشور در سامانه نیما را سیاستی نادرست برشمرد و تصریح کرد: اگر این اطلاعات ثبت شود، حساب‌های صادرکنندگان به راحتی رصد شده و در شرایط تحریم بسته خواهد شد.

دکترشاپورزارعی - دکتر شاپور زارعی 

مسعود خوانساری، نایب‌رئیس اتاق ایران نیز رفتارهای پلیسی اخیر را فرار به جلو خواند و تصریح کرد: به جای آنکه با عواملی که ارز را با نرخ ۴۲۰۰ تومان به همه متقاضیان تخصیص دادند برخورد کنند، با افرادی برخورد شده است که طبق قانون رفتار کرده و ارز دریافت کرده‌اند. این موضوع در مورد روند فروش سکه و رفتاری که نسبت به خریداران و فروشندگان سکه شد نیز صادق است.

وی ادامه داد: این میزان نوسان در بهای ارز طی چندماه، توقف طولانی‌مدت کانتینرهای مواد اولیه در گمرکات و نظارت‌های شدید، همگی از جمله مسائلی است که آسیب‌های جدی به روند تولید و صادرات کشور وارد کرده است.

به اعتقاد خوانساری در این فضا تنها گروهی رانت‌خوار می‌توانند رشد کنند و آنهایی که عملکرد شفاف دارند، قادر به ادامه حرکت نیستند.

رئیس اتاق تهران نیز اصلاح وضعیت به وجود آمده را ممکن خواند و خواستار توجه مسئولان به نظرات بخش خصوصی شد.

محمدرضا مرتضوی، رئیس کانون انجمن‌های صنایع غذایی ایران با اعلام این خبر که گندم و آرد موردنیاز در کشور وجود دارد اما کیسه برای بسته‌بندی آن در اختیار نداریم، گفت: پیش‌بینی می‌شود در سال جاری حدود ۲۲۰ میلیارد تومان زیان کیسه بدهیم. از طرفی به دلیل کمبود در وسایل بسته‌بندی، کارخانه‌های صنایع غذایی به تدریج بسته می‌شوند.

وی ادامه داد: وقتی شرایط سخت می‌شود باید ایست بازرسی‌ها را کم کنیم نه اینکه آنها را افزایش دهیم.

حسین سلاح ورزی، نایب‌رئیس اتاق ایران نیز از نامشخص بودن مرز میان انبارداری و احتکار سخن گفت و تأکید کرد: اگر این تفاوت مورد توجه نباشد علاوه بر اقتصاد، از نظر اجتماعی نیز اثرات بدی را به کشور تحمیل می‌کنیم. دولت باید از این فضای احساسی دور شود و با تعریف دقیق‌تری به این مسئله بپردازد.

احمد پورفلاح، مشاور عالی رئیس اتاق ایران نیز از برخوردهای نادرست با واحدهای بزرگی که سابقه فعالیت خوبی در کشور دارند، انتقاد کرد و گفت: امروز به دلایل کوچکی این واحدهای بزرگ تولیدی زیر سئوال رفته‌اند. به جای مقابله با رفتارهای رانتی و فساد آفرین، با فعالان اقتصادی برخورد ناشایست می‌کنند. نباید آبروی یک فعال اقتصادی را با دادن آدرس‌های غلط بریزیم.

محمدرضا انصاری نایب‌رئیس اتاق ایران نیز فصل مشترک آنچه در نشست مطرح شد را انتقاد از رفتارهای امنیتی دولت در شرایط پیچیده اقتصادی کنونی عنوان کرد و گفت: با این نگاه کنترلی، حرکت اقتصاد متوقف شده است. فراموش نکنیم که ذات صادرات این است که برای توسعه باید ارز به داخل کشور منتقل شود بنابراین قرار دادن سامانه نیما تنها یک بن‌بست برای صادرات کشور است. صادرکننده برای حفظ بقای خود باید ارز را به کشور برگرداند. بنابراین انتظار داریم از ادامه این رفتارها جلوگیری شود.

وی تصریح کرد: دولت باید کمی متانت به خرج دهد و اجازه ندهد نگرانی‌هایش بر روند تصمیم‌گیری کشور اثر بگذارد. باید از تصمیم‌گیری در اتاق‌های دربسته و از روی دستپاچگی دوری کرد.

انصاری تأکید کرد: پایان دادن به رفتارهای شدید نظارتی و استفاده از نظرات بخش خصوصی دو خواسته اصلی اعضای شورای عالی پیشکسوتان و به طور کلی فعالان اقتصادی است.

همکاری همه‌جانبه برای عبور از شرایط بحران

در ادامه محمد شریعتمداری وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: انتظار دولت حضور فعالانه نمایندگان باتجربه بخش خصوصی در فرایند تصمیم‌گیری‌ها است. رئیس‌جمهور نیز اعضای کابینه را موظف کرده با مراجع فکری جامعه گفت‌وگوی نزدیک داشته باشند، من به نمایندگی از بخش صنعت کشور، صحبت‌های شما را به دولت انتقال خواهم داد.

شریعتمداری تصریح کرد: شکی نیست که تلاشگران بخش خصوصی به ویژه اعضای شورای عالی پیشکسوتان اتاق ایران طی سال‌های متمادی آنچه در اختیار داشتند در حمایت از نظام در در طبق اخلاص گذاشتند.

شریعتمداری در ادامه با اشاره به مشکلات اقتصادی پیش آمده در کشور در اثر خروج امریکا از برجام و کارشکنی ترامپ گفت: واقعیت این است که باید برای عبور از این شرایط فضا را به سمت همدلی سوق داد و با همراهی شما می‌توان مشکلات را مدیریت و از آن عبور کرد.

وزیر صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه تحریم‌ها وضعیت اشتغال کشور را دچار مشکل کرده افزود: باید هوشیار باشیم و صیانت از کشور را در اولویت قرار دهیم.

شریعتمداری تحریم صادرات فرش را نمونه‌ای از برنامه آمریکا برای آسیب رساندن به وضعیت اشتغال در کشور عنوان کرد و گفت: فرش سهم بالایی در درآمد اقتصاد ایران ندارد اما ۲ میلیون نفر در گوشه و کنار کشور به این کار مشغول هستند. همچنین صنعت خودروسازی در تحریم‌های گذشته تحریم آخر بود اما این بار تحریم اول است و علتش این است که حجم عظیمی از اشتغال در این حوزه وجود دارد.

وی با اشاره به اینکه همه بخش‌های کشور لازم است در این شرایط کمک کنند، افزود: این کمک باید از سوی افراد معمولی که همه دارایی‌هایش را تبدیل به دلار می‌کند تا فعالان بزرگ اقتصادی را شامل شود؛ ما امتحان خوبی در این زمینه پس نداده‌ایم.

شریعتمداری همچنین با اشاره به تصمیماتی که دولت در زمینه ارز اتخاذ کرده توضیح داد: باید درک کنیم برخی تصمیمات در شرایط و موقعیت خاص اتخاذ شد، زیرا هر لحظه قیمت ارز بالا می‌رفت و پیش‌بینی اینکه اگر تصمیمی نگیریم این روند ادامه پیدا می‌کند باعث شد دولت تصمیم به وضع برخی محدودیت‌ها بگیرد. در آن شرایط باید با تمام جوانب چالشی که داشت، تصمیم‌هایی اتخاذ می‌شد.

شریعتمداری در ادامه با بیان اینکه تصمیم‌های اقتصادی قابل تغییر هستند، افزود: برای مثال لیست ممنوعه واردات به کشور مربوط به محصولاتی است که در داخل تولید می‌شود و مواد اولیه آنها در داخل وجود دارد و مسئله‌ای نیست که نتوان آن را تغییر داد. مثلاً واردات آنچه از آن به عنوان مواد اولیه تولید یاد می‌شود ۱۰۰ درصد آزاد است و به هیچ وجه ممنوع نیست و با پیشنهاد و درخواست افراد صاحب‌نظر جلوی ممنوعیت واردات گرفته خواهد شد.

شریعتمداری در ادامه درباره کالاهای ممنوعه گفت: در مورد ممنوعیت واردات کالا اختیار با وزارت صمت است و هرکدام از کالاهای ممنوعه که مشکلی دارند را اگر اتاق پیشنهاد داشته باشد، بررسی کارشناسی فوری انجام خواهد شد و آنها را از لیست خارج می‌کنیم. برای مثال پشم‌شیشه به اندازه کافی داریم و تولیدکنندگان هم به این مساله اذعان کرده‌اند اما برای پوشش لوله‌ها نوعی از پشم شیشه را احتیاج داریم که در داخل تولید نمی‌شود.

وزیر صنعت، معدن و تجارت همچنین تصریح کرد: نظارت‌ها تنها باید در حوزه دارو و تجهیزات پزشکی باشد، درباره دیگر اقلام، ضوابط قیمت‌گذاری را بخش خصوصی باید وضع کند و تنها ملاحظه‌ای که دولت دارد هماهنگی در اعلام قیمت است. درباره ورود موقت هم باید تأکید شود که ورود موقت هیچ کالایی ممنوع نیست و هیچ بخشنامه‌ای در این زمینه صادر نشده و هرکس جلوی این کار را بگیرد هم خلاف قانون است.

این مقام مسئول همچنین درباره برخوردهایی که به عنوان احتکار صورت می‌گیرد، توضیح داد: اگر کسی می‌خواهد کالایش احتکار محسوب نشود باید مشخصات کالا را در سامانه جامع انبارها ثبت کند.

وزیر صمت در پایان با اشاره به اهمیت تولید و ضرورت حمایت دولت افزود: تا زمانی که تولید در کشور سودآور نشود ما محکوم به روش‌های حمایتی هستیم، بسیاری از رشته‌های تولیدی کشور با دلار آزاد امکان ادامه حیات ندارند. در حال حاضر تولید کشور با مشکلات زیادی در این زمینه مواجه است و راه حل هم بسته حمایتی دولت از تولید است که در دستور کار وزارت صمت قرار دارد.

دکترشاپورزارعی

دکتر شاپور زارعی 

سهامداران بار دیگر برای خرید سهام به صف شدند

تالار بورس

امروز در بسیاری از گروه‌ها در بورس تهران از جمله گروه فلزات اساسی، خودرویی و نفتی شاهد افزایش قیمت سهم‌ها و صف خرید بودیم به طوری که شاخص کل به نیمه کانال ۱۳۸ هزار واحدی رسید.

به گزارش ایسنا، در این روزها بورس تهران با توجه به روند قیمت دلار شاهد تغییرات تقریبا غیرقابل پیش بینی است. در هفته‌های گذشته چندین بار در گروه‌های مختلف شاهد صف خرید بوده‌ایم در حالی که در برخی از روزها شاهد کاهش قیمت سهم‌ها و صف فروش بودیم.

دکترشاپورزارعی - دکتر شاپور زارعی 

امروز شاخص کل بازده نقدی و قیمتی بورس اوراق بهادار تهران ۲۲۳۹ واحد رشد کرد و به رقم ۱۳۸ هزار و ۵۸۲ رسید. همچنین شاخص کل هم‌وزن با ۴۲۷ واحد رشد به رقم ۲۰ هزار و ۸۶۴ رسید.

شاخص آزاد شناور نیز با ۲۹۳۵ واحد افزایش رقم ۱۴۷ هزار و ۳۱۴ واحدی را تجربه کرد و شاخص بازار اول و دوم هر یک به ترتیب ۲۱۸۴ و ۱۸۸۰ واحد رشد کردند.

پالایش نفت بندرعباس، ملی صنایع مس ایران و پالایش نفت تهران هر یک به ترتیب ۲۳۲، ۲۳۰ و ۲۰۷ واحد تاثیر مثبت در شاخص کل داشت و در طرف مقابل صنایع پتروشیمی خلیج فارس، پتروشیمی جم و خدمات انفورماتیک به ترتیب ۱۸۰، ۸۸ و ۸۴ واحد تاثیر کاهنده روی شاخص‌های بازار داشتند.

امروز در گروه فلزات اساسی، قیمت سهم‌ها روند رو به رشد را تجربه کرد و تعدادی از نمادها صف خرید را تجربه کردند.

همچنین در گروه فرآورده‌های نفتی، کک و سوخت هسته‌ای روند قیمت سهم‌ها رو به افزایش گذاشت. در این گروه نیز در برخی از نمادها صف خرید را شاهد بودیم. اما در گروه محصولات شیمیایی علی رغم رشد تعداد زیادی از سهم‌ها تعدادی با کاهش قیمت روبرو شدند.

خودرویی‌ها که روز گذشته با افزایش قیمت روبرو شده بودند، امروز نیز به تداوم افزایش قیمت خود ادامه دادند و توانستند در بسیاری از نمادها بیش از ۴ درصد رشد داشته باشند. صف خرید پایدار در این گروه امروز نیز مشاهده می‌شد.

ارزش معاملات بورس تهران امروز به رقم ۶۱۴ میلیارد تومان رسید که این رقم ناشی از دست به دست شدن ۱.۷ میلیون سهم و اوراق مالی طی ۱۳۴ هزار و ۸۸۹ نوبت داد و ستد بود.

آیفکس نیز امروز با ۱۶ واحد رشد مواجه شد و تا رقم ۱۵۶۱ بالا رفت. ارزش معاملات فرابورس ایران به رقم ۶۷۶ میلیارد تومان رسید و حجم معاملات تا عدد ۸۳۸ میلیون سهم و اوراق مالی بالا رفت.

دکترشاپورزارعی

دکتر شاپور زارعی 

پیش بینی قیمت مسکن

 
صدای ایران- دبیر انجمن انبوه سازان مسکن وساختمان استان تهران گفت: قیمت مسکن طی سال های 98 و 99 بین 25 تا 35 درصد افزایش پیدا خواهد کرد. 
 
سعید کروبی در گفت و گو با صدای ایران درباره میزان ساخت و سازهای انجام شده در سال های گذشته گفت: در سال 96 حدود 11 میلیون متر مربع پروانه ساختمانی برای واحدهای مسکونی، اداری و تجاری صادر شده است که این حدود نزدیک 65 هزار واحد مسکونی را دربرمی گیرد. 
دکترشاپورزارعی - دکتر شاپور زارعی 
 
وی افزود: در حالی که بطور مثال شرایط سال 92 در مقایسه با سال 96 حاکی از آن است میزان ساخت و ساز به یک سوم کاهش پیدا کرده است چرا که در سال 92 حدود 30 میلیون متر مربع پروانه ساختمانی صادر شده است. 
 
دبیر انجمن انبوه سازان مسکن وساختمان استان تهران ادامه داد: در سال 97 یعنی امسال نیز از ابتدای سال تاکنون حدود 4 و نیم میلیون متر مربع پروانه ساختمانی صادر شده است که این آمار نشان دهنده کاهش چشمگیر ساخت و ساز طی سال های 96 و 97 نسبت سال های قبل از آن در تهران است. 
 
کروبی در توضیح علت این موارد گفت: نوسانات ارز باعث شده است که اغلب تامین کنندگان منابع مالی به سفته بازی برای حفظ سپرده های مالی خود ورود کنند.
 
وی افزود: اگر چه این انتظار وجود داشت که خریداران واقعی مسکن که حدود 25 خریدران را تشکیل می دهند برای خرید مسکن فعال شوند، ولی فعال شدن بازارهای دیگر مانند بازار ارز و سهام باعث شد که سفته بازارن حوزه املاک به این حوزه هجوم آورند و فعالیت در بخش مسکن به تدریج کاهش یابد. 
 
دبیر انجمن انبوه سازان مسکن وساختمان استان تهران ادامه داد: در شرایط بی ثباتی معمولا نرخ معاملات مسکن با نزخ نوسانات ارز رابطه معکوسی دارند بطوری که هر چه نرخ ارز افزایش پیدا می کند، نرخ معاملات مسکن کاهش می یابد، ولی هر چه که ما در دوره مشخصی با شرایط تثبیت نرخ ارز مواجه هستیم اینگونه نیست بلکه به صورت مستقیم است.
 
کروبی در پاسخ به اینکه آیا مردم خرید مسکن را با توجه به سه برابر شدن قیمت ارز و افزایش شدید قیمت مسکن را خواهند داشت؟، گفت: تغییرات ارز بر قیمت مسکن در دو بخش شامل می شود یکی مربوط  به این است که ارزش پول و نقدینگی که در دست مردم بوده است به شدت کاهش پیدا کرده است و دوم مربوط به افزایش قیمت مصالح است که به خصوص در مورد تاسیسات برقی و مکانیکی شاهد افزایش هزینه هستیم. 
 
وی ادامه داد: هزینه ساختمان به سه بخش تقسیم می شود که شامل زمین، عوارض و صنعت ساخت که سومین مورد معمولا سی در صد از هزینه یک ملک را شامل می شود. 
 
دبیر انجمن انبوه سازان مسکن وساختمان استان تهران ادامه داد: بنابراین افزایش نرخ ارز بر سی درصد مربوط به ساخت و ساز تاثیرگذار خواهد و در بقیه بخش ها تاثیری ندارد، مگر اینکه تصمیمات نهادهای مرتبط چنین امری را باعث شود. 
 
کروبی خاطر نشان کرد: همچنین در بخش زمین نیز به دلیل کاهش ارزش نقدینگی تاثیرش در طولانی مدت و نه در کوتاه مدت ایجاد می شود. 
 
وی افزود: بنابراین با توجه به تثبیت قیمت ارز در مبلغ حدود 10 هزار تومان در ماه های آتی تا پایان سال شاهد رشد چند درصدی در قیمت مسکن خواهیم بود. 
 
دبیر انجمن انبوه سازان مسکن وساختمان استان تهران ادامه داد: همچنین پیش بینی می شود که طی سال های 98 و 99 شاهد رشد 25 درصدی تا 35 درصدی قیمت مسکن خواهیم بود که در این زمینه دو دلیل مشخص وجود دارد نخست کاهش نرخ تولید و عرضه مسکن و دوم به دلیل تاثیر نرخ ارز بر حوزه ساختمان می باشد. 
دکترشاپورزارعی
دکتر شاپور زارعی 

تالار شیشه ای سبز پوش شد

نماد‌های پر بیننده معاملات امروزنماد پارسان،شبندر،،شپنا و شتران با روند صعودی و فملی،فولاد و پارس با روند نزولی  کار خود را آغاز کرد.

شاخص کل فرابورس در آغاز معاملات با کاهش  5.78 واحدی به پله 1 هزار و 539  واحدی رسید که براین اساس ارزش کل معاملات از 315 میلیارد ریال فراتر رفت که ناشی از دست به دست شدن 89 میلیون سهم طی 10 هزار نوبت معاملاتی است.

رشد 1686واحد شاخص بورس در جریان معاملات

شاخص بورس و اوراق بهادار در جریان معاملات با رشد 1686.70 واحدی به پله 138 هزار و 30 واحدی رسید.

دکترشاپورزارعی - دکتر شاپور زارعی

بر این اساس ارزش کل معاملات بورس تهران از 4 میلیارد ریال فراتر رفت که طی 91 هزار نوبت معاملاتی انجام شد.

نماد‌های پر بیننده معاملات امروزنماد فولاد، قملی،شبندر،کگل،پارسان،شپنا با روند صعودی و فارس با روند نزولی به کار خود ادامه می دهند.

شاخص کل فرابورس در جریان معاملات با رشد 13.80 واحدی به پله 1 هزار و 558 واحد رسید که براین اساس ارزش کل معاملات از 2 میلیارد ریال فراتر که ناشی از دست به دست شدن 69595 میلیون سهم طی 69 هزار نوبت معاملاتی است

تالار شیشه ای سبز پوش شد

شاخص بورس و اوراق بهادار در پایان معاملات با رشد 2240 واحدی به پله 138 هزار و 582 واحدی رسید.

بر این اساس ارزش کل معاملات بورس تهران از 6 میلیارد ریال فراتر رفت که طی 134 هزار نوبت معاملاتی انجام شد.

نماد‌های پر بیننده معاملات امروزنماد فولاد، فملی،شبندر،کگل،شتران،تاپیکو با روند صعودی و فارس با روند نزولی به کار خود خاتمه داد.

شاخص کل فرابورس در پایان معاملات با رشد16.72 واحدی به پله 1 هزار و 561 واحد رسید که براین اساس ارزش کل معاملات از 4 میلیارد ریال فراتر که ناشی از دست به دست شدن 838 میلیون سهم طی95 هزار نوبت معاملاتی است.

دکترشاپورزارعی

دکتر شاپور زارعی 

دلار خود قربانی اصلی سیاست‌های آمریکا است

روزنامه ینی شفق ترکیه با انتقاد شدید از اقدامات اخیر آمریکا، این کشور را "نژادپرست اقتصادی" خواند.

به گزارش ایسنا، در مقاله ینی شفق آمده است: برخی از اقتصاددانان، بحران‌های اقتصادی را لازمه حیات سرمایه‌داری می‌دانند، با این حال چیزی که جهان در حال حاضر با آن مواجه است چیزی بسیار بیشتر از یک بحران اقتصادی است. دولت آمریکا با نادیده گرفتن قوانین بین‌المللی، تجارت جهانی را به گروگان گرفته است و کشورها را تحریم می‌کند و مانع از انتقال جریانات مالی در جهان می‌شود.

دکترشاپورزارعی - دکتر شاپور زارعی 

مرکز ثقل اقتصاد جهان به سرعت در حال تغییر جهت از غرب به شرق است و قطعا آمریکا بیش از سایر کشورها با شکل‌گیری این نظام چندقطبی مخالف است. به زودی آمریکا نخواهد توانست هر طور که می‌خواهد با دیگر کشورها رفتار کند چرا که اطمینان کشورها به آمریکا و دلار سریعا در حال کاهش است.

آمریکا در حال استفاده از سلاح اقتصادی علیه ترکیه، اروپا، ایران، چین و روسیه است، اما نمی‌داند که چنین اقدامات غیرقانونی و سوداگرایانه‌ای تنها باعث شده که در ایتالیا، ترکیه، آلمان، روسیه، چین و خیلی از کشورهای دیگر این گزینه مطرح شود که دلار دیگر قابلیت اتکا ندارد.

ینی شفق با اشاره به پیشنهاد آلمانی‌ها برای ایجاد کانال‌های مالی مستقل از دلار برای همکاری با ایران می‌افزاید: وزیر دارایی روسیه نیز گفته است که کشورش به سرعت در حال کاهش وابستگی خود به دلار است. برات آلبریاک- وزیر دارایی ترکیه نیز گفته است که دلار دیگر قابل اطمینان نیست چرا که واشنگتن از آن به عنوان یک سلاح استفاده می‌کند.

هر روز خبرهای بیشتری از ایجاد مکانیسم‌های پرداخت جایگزین دلار می‌شنویم و کشورها روز به روز برای استفاده از پول ملی خود در مبادلات با کشورهای دیگر راغب‌تر می‌شوند. قراردادهای سواپ ارزی بین بانک‌های مرکزی و فروش دلار برای خرید طلا در ذخایر ارزی نیز از دیگر اقدامات کشورها برای کاهش وابستگی به دلار است.

دکترشاپورزارعی

دکتر شاپور زارعی