نگاهی به قیمت دلار
آقای دکتر راغفر با متهم کردن دولت به فساد گسترده و مقصر دانستن آن در اعمال سیاست‌های ضعیف اقتصادی و گاها سوءاستفاده از فضای پیش آمده برای رانت‌خواری توسط مقامات، پیش بینی کرده قیمت دلار تا پایان سال جاری به ۴۰ هزار تومان می‌رسد. در مقابل برخی اقتصاد‌دانان با رد این ادعا، تاکید دارند متغیرهای بنیادین اقتصاد از جمله حجم نقدینگی، قدرت صادراتی و همچنین ابزار سیاستی دولت اجازه نخواهد داد قیمت دلار از رقم کنونی بالاتر برود.
در نقد و بررسی این دو نظر باید گفت که بزرگ‌ترین عامل در تعیین مسیر تغییرات قیمت دلار، فشار خارجی است. امریکا مشخصا تحریم‌های وسیعی را در دستور کار خود قرار داده است. امریکا دو هدف عمده دارد. اول: قطع کامل صادرات نفت ایران و دوم: نابودی ساختار تولید نسبتا پیشرفته داخلی.
دکترشاپورزارعی - دکتر شاپور زارعی
صادرات نفت ایران با احتساب میعانات گازی در فروردین ماه سال جاری حدود ۲.۷ میلیون بشکه در روز بوده که این رقم به دلیل فشارهای امریکا تاکنون به رقم ۲.۳ میلیون بشکه در روز کاهش یافته است. کره جنوبی و ژاپن که از نظر سیاست خارجی با امریکا هماهنگ هستند تا آبان ماه واردات خود را به صفر خواهند رساند. به نظر می‌رسد. هند هم یک روند نزولی برای خرید نفت ایران در نظر گرفته تا مشمول تحریم‌های امریکا قرار نگیرد. انتظار می‌رود هند تا سال آینده همین موقع بخش قابل توجهی از خرید خود را کاهش دهد. در این میان دو مشتری عمده باقی می‌ماند. اتحادیه اروپا و چین (ترکیه و افغانستان هم هستند). اگر مجموع خرید روزانه این دو مشتری به کمتر از یک و نیم میلیون بشکه در روز کاهش نیابد می‌توان امیدوار بود که فشار امریکا کنترل شده است و ایران می‌تواند برای چند سالی این وضعیت را تحمل کند.
اما در مورد ساختار تولید، نظام تولید صنعتی در ایران تا حد زیادی به منابع داخلی وابسته است و بخش قابل توجهی از نیازهای مصرفی داخل را تامین می‌کند. با این حال تولید در ایران از نظر تکنولوژی، قطعات یدکی و برخی مواد اولیه به خارج از کشور وابسته است (سالانه ۳۰ میلیارد دلار) . البته بخش عمده این وابستگی به چین، اروپا و ترکیه است. بنابراین در صورت همکاری این سه شریک تجاری ایران، نظام تولید امکان ادامه حیات خواهد داشت و همچنان می‌تواند نیاز مصرف‌کنندگان را تامین کند.
با این توصیف نقش دولت و حکومت ایران در تحقق سناریو خوش‌بینانه حفظ صادرات ۱.۵ میلیون بشکه نفت و حفظ توان تولید داخلی چیست؟ اولین نکته الزام حفظ برجام است. چرا که در غیر این صورت جامعه جهانی با امریکا همگام شده و امکان ادامه کار از بین خواهد رفت.
دومین نکته تصویب لوایح مربوط به FATF یا قوانین مربوط به مبارزه با پول‌شویی و تامین مالی تروریزم است. اگر ایران این اقدام را به فوریت انجام ندهد حتی در صورت امکان صدور نفت، امکان انتقال منابع مالی ناشی از آن به داخل را نخواهد داشت.
سومین نکته چابکی در اتخاذ سیاست‌های داخلی به ویژه سیاست‌های اقتصادی است. در یک سال گذشته دولت دارای چنین ویژگی‌ای نبوده و نتوانسته هیجانات بازار را مدیریت نماید. حتی در مواردی بر این هیجانات افزوده و شائبه موج سواری و سوءاستفاده توسط دولت را دامن زده است. به‌کارگیری تیم اقتصادی صاحب دانش و تجربه از یک سو و اعطای اختیارات مناسب به آنها و دور کردن دست عده‌ای جاهل در برخی قوای کشور از بالای سر این تیم ضروری به نظر می‌رسد. البته با اتخاذ تمام این سیاست‌ها، فساد ساختاری در کشور همچنان آزاردهنده خواهد بود.
و نکته آخر کاهش سطح اختلافات در منطقه به ویژه با کشور عربستان یکی از کلید‌های کوتاه کردن شرایط سخت فعلی است
منبع : بانکر
دکترشاپورزارعی
دکتر شاپور زارعی
حمایت از افزایش سرمایه در بانک توسعه صادرات
سرپرست وزارت امور اقتصادی و دارایی گفت: توافق خوبی میان دولت و مجلس شورای اسلامی درخصوص افزایش سرمایه بانک توسعه صادرات ایران وجود دارد که لازم است این امر تا حصول نتیجه پیگیری شود.
به گزارش شمانیوز، دکتر سید رحمت‌اله اکرمی در مجمع عمومی عادی سالیانه این بانک با اعلام تشکر اعضای مجمع از زحمات و تلاش‌های مدیران و کارکنان افزود: بانک توسعه صادرات ایران از دستاوردهای انقلاب اسلامی است که خدمات ارزنده‌ای را در جهت حمایت و تأمین مالی صادرات غیرنفتی کشور به صادرکنندگان ارایه می‌دهد.
دکتر اکرمی با بیان اینکه موضوع توسعه صادرات غیرنفتی ایران در شرایط فعلی کشور از ویژگی خاصی برخوردار است، افزود: در این شرایط نقش و اهمیت بانک توسعه صادرات ایران در تحقق اهداف کلان کشور و اعتلای صادرات بیش از گذشته است. دکترشاپورزارعی - دکتر شاپور زارعی
سرپرست وزارت امور اقتصادی و دارایی با اشاره به تحریم‌های جدید استکبار علیه نظام بانکی کشور گفت: برای مقابله با تحریم‌های ظالمانه جدید آمریکا علیه کشورمان باید از راهکارهای جدید استفاده کرد که انتظار می‌رود بانک توسعه صادرات ایران در تدوین و بکارگیری راهکارهای ویژه اقدام جدی داشته باشد.
آقای دکتر اکرمی ادامه داد: صادرات غیرنفتی در حال حاضر از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه است و بانک توسعه صادرات باید از این فرصت برای خدمت‌رسانی مؤثر به صادرکنندگان و توسعه صادرات غیرنفتی استفاده کند.
سرپرست وزارت امور اقتصادی و دارایی بر لزوم برقراری حاکمیت شرکتی در نظام بانکداری کشور تأکید کرد و گفت: برقراری و استقرار حاکمیت شرکتی در نظام بانکداری، کارآمدی نهادهای مالی را به همراه خواهد داشت.
آقای اکرمی با اشاره به عملکرد بانک توسعه صادرات ایران بر تداوم جلسات مشترک با صادرکنندگان استانی، حمایت از صادرکنندگان خود و طراحی الگوی اعتبارسنجی برای کاهش ریسک ارزی تأکید کرد.
یادآوری می‌شود مجمع عمومی عادی سالیانه بانک توسعه صادرات ایران به ریاست دکتر اکرمی سرپرست وزارت امور اقتصادی و دارایی و با حضور اعضای مجمع و بازرس قانونی بانک برگزار شد و صورت‌های مالی منتهی به 29 اسفند سال 96 مورد تائید و تصویب قرار گرفت.
منبع: روابط عمومی بانک توسعه صادرات ایران
دکترشاپورزارعی
دکتر شاپورزارعی
بانک اقتصاد نوین ، بانکی رو به پیشرفت است
بانک خصوصی موفق به کسب سود خالص 818 میلیارد ریالی در سال مالی منتهی به پایان اسفند سال جاری شد.
به گزارش واحد تحقیق و مطالعات بورس نیوز، بانک اقتصاد نوین در سال مالی منتهی به پایان اسفند سال جاری موفق به کسب سود خالص 818 میلیارد ریالی گردیده است که این رقم در سال قبل از آن، 108 میلیارد ریال زیان بوده است. دکترشاپورزارعی - دکتر شاپور زارعی
رشد 100 درصدی درآمدهای ناشی از مبادلات ارزی و رسیدن آن به بیش از 3 هزار و 700 میلیارد ریال و همچنین، رشد 41 درصدی درآمدهای کارمزد و رسیدن آن به 4 هزار و 643 میلیارد ریال، علیرغم زیان دهی مابه‌التفاوت سود تسهیلات اعطاشده و سود سپرده پرداختی به مبلغ 2 هزار و 690 میلیارد ریال، منجر به کسب سود خالص شرکت در سال گذشته گردیده است.
جمع سپرده‌های مدت‌دار با 2 درصد کاهش نسبت به سال قبل به 305 هزار میلیارد ریال رسیده است.
دکترشاپورزارعی
دکتر شاپور زارعی
رانت حاصل سرکوب نرخ ارز خواهد بود
بی‌تردید یکی از مهمترین چالش‌های اقتصاد ایران در چند دهه گذشته پدیده تورم بوده است. این معضل اقتصادی از طریق تأثیرگذاری بر رشد اقتصاد، سرمایه‌گذاری، اشتغال و توزیع درآمد و حتی سیاسی و اجتماعی یک کشور و به‌صورت کلی‌تر بر زندگی همه شهروندان کشور تحت تأثیر قرار دهد.
در سه دهه اخیر نرخ تورم در کشور ایران همواره دو رقمی بوده است و به همین دلیل برنامه ریزان اقتصادی جهت مهار و کنترل تورم بررسی‌هایی انجام داده روش‌های زیادی پیشنهاد و عملی کردند و دولتمردان نیز سیاست‌های متنوعی در این زمینه اجرایی کردند اما نکته قابل‌مشاهده و برجسته در این مورد عدم موفقیت برنامه‌ها و غیرقابل‌کنترل درآوردن تورم توسط مجموعه تصمیم گیران به شکلی که نرخ تورم به زیر ده درصد حرکت نکرده است.
به گزارش ایسنا، در چندماهه گذشته تورم به‌صورت پایدار افزایش یافت و این معضل مزمن اقتصاد ایران هزینه‌های بسیار زیادی هم بر شهروندان و هم اقتصاد ایران وارد آورد. این نوع تورم باعث کاهش نرخ رشد اقتصادی و به دنبال آن کاهش سطح رفاه عمومی می‌شود و از طرف دیگر باعث تغییر توزیع درامد و ثروت و رفاه به زیان اقشار کم‌درآمد جامعه خواهد شد. دکتر شاپورزارعی - دکتر شاپور زارعی
در خصوص توضیح تورم ایجادشده در کشور باید گفت در اقتصاد از نوعی تورم نام‌برده می‌شود که بیشتر در کشورهای درحال‌توسعه مثل ایران به علت عدم وجود زیرساخت‌های اقتصادی مناسب و گسترده شدن فعالیت بخش‌های دولتی در اقتصاد بروز می‌کند که به تورم ساختاری نام دارد یعنی به علت وضعیت نامناسب ساختارهای اقتصادی ، سیاسی،حکومتی و حتی فرهنگی و اجتماعی این نوع تورم به وجود می‌آید و مسائل و مشکلات متفاوتی در ایجاد و پایداری این پدیده نامطلوب اقتصادی دخیل هستند. بدتر از این مشکل درمان آن است که در این‌گونه شرایط نمی‌توان با اجرای سیاست‌های پولی و مالی تورم ایجادشده را کنترل کرد.
از اثرات این پدیده دردناک این است که همه افراد جامعه در جهت حفظ منافع شخصی خود در برابر افزایش قیمت‌های شدید و پیش‌بینی‌نشده اقدام به خرید دارایی‌های فیزیکی مثل زمین ، مسکن و انواع ارزها می‌کنند تا در آینده به قیمت بالاتری بفروشند و به همین علت این نوع اقدامات کارایی اقتصاد را کاهش داده و اثرات منفی ایجاد می‌کند و در نهایت با پایداری این شرایط میزان پس‌انداز در کشور کاهش می‌یابد که این امر نیز باعث کاهش سرمایه‌گذاری در زمینه فعالیت‌های تولید می‌شود که همه این عوامل منجر به کاهش ظرفیت اقتصادی و کاهش رشد اقتصادی خواهد شد.
جهت توضیح بیشتر در خصوص روند قیمت‌ها و نوسانات ارزی ایجادشده شما را به گفت‌وگو با ابراهیم نگهداری استاد دانشگاه دعوت می‌کنیم:
این عضو هیئت‌علمی دانشگاه در خصوص علت افزایش نرخ ارز در ایران گفت: نرخ ارز، متغیری کلیدی در اقتصاد هر کشوری محسوب می‌شود. در اقتصاد ایران نرخ ارز از همه مهم‌تر است چرا که اقتصاد ایران یک اقتصاد کوچک و باز است و دولت یک بازیگر مهم در بازار ارز است. مسلم است که علت افزایش نرخ ارز یک دلیل کلی دارد و آن کاهش عرضه در بازار و افزایش تقاضا است که ناشی از رفتار مردم، دولت، بانک مرکزی و بانک‌های تجاری است.
وی افزود: در خصوص نوسانات اخیر نرخ ارز دیدگاه‌های مختلفی مطرح است که هرکدام از این بازیگران سهمی در علل این نوسانات دارند. برخی افزایش نرخ ارز را ناشی از تحریم‌های آمریکا علیه ایران و نامعلوم شدن آینده برجام عنوان کرده عده‌ای به اختلاف تورم انباشته‌شده شرکای تجاری ایران و بعضی‌ها هم بر تصمیم دولت برای یکسان‌سازی نرخ ارز و افزایش نرخ ارز دولتی تأکید کرده‌اند و آن را علت افزایش نرخ ارز دانسته‌اند که در کنار این عوامل رفتارهای هیجانی مردم نیز مزید بر علت شده است.
این استاد دانشگاه اضافه کرد: دو عامل اصلی، تعیین‌کننده جهش‌های ارزی اخیر است که آن را می‌توان کاهش قیمت نفت و افزایش حجم تجارت خارجی برشمرد و در سال‌های اخیر دو عامل ریسک سیاسی تحریم و تشدید نقدینگی نیز برجهش های ارزی تأثیر داشته است. در شرایط کنونی شاید چاره‌ای نبوده است که فعلاً یک مقررات ارزی گذاشته بشود تا تلاطم‌های ارزی را کاهش بدهد. اما این برای کوتاه‌مدت و موقت است و باید سیاست‌های بلندمدتی را اتخاذ کنند که به‌تدریج به‌طرف یکسان‌سازی ارز به‌صورت آزاد ولی مدیریت‌شده اعمال شود.
این اقتصاددان در خصوص راه‌حل و کنترل نرخ ارز در کشور گفت: تجربه گذشته نشان داده که سرکوب نرخ ارز حاصلی جز ایجاد رانت و گسترش تصدی دولت بر همه بازار ارز ندارد و بازار پلیسی و امنیتی در آینده نیز راه به‌جایی نخواهد برد بنابراین باید از نیروی‌های بازار که همان عرضه و تقاضا است کمک گرفت و با مدیریت آن به قیمت واقعی ارز رسید.
وی تصریح کرد: بهتر است بانک مرکزی به‌جای کنترل صرف نرخ ارز محدودش برای مقابله با افزایش نرخ ارز، به واقعیت تن دهد و ذخایر ارزی خود را با توجه به شرایط عدم اطمینان پیش رو حفظ کند. راهکار مناسب استفاده از ظرفیت بورس برای ایجاد بازار ارزی است که می‌توان به‌نوعی به بازار آزاد رسمیت بخشید و به نیازهای افرادی که از این کانال تأمین می‌شوند سروسامان داد.
نگهداری ادامه داد: در شرایط کنونی نیز بهتر است دولت با تکیه‌بر ایجاد نظام تک‌نرخی ارز راه خود را پیش گیرد، چرا که در هر اقتصادی وقتی بازاری را نادیده بگیریم مشکل‌ساز خواهد بود، بنابراین اگر بتوانیم از ظرفیت‌های بورس ارزی در این زمینه استفاده کنیم قطعاً با کنترل بازارهای موازی می‌توانیم از رشد قیمت‌هایی که در بازار غیررسمی شاهد آن هستیم جلوگیری کنیم.
این استاد دانشگاه افزود: لازم است منابع ارزی را به سمتی هدایت کرد که کمترین نقل و انتقالات در آن صورت بگیرد چراکه راحت‌تر می‌توان از شتاب گرفتن قیمت دربازارهای غیررسمی جلوگیری کرد. بایستی مکانیسم به‌گونه‌ای باشد که دولت کمترین دخالت در تعیین قیمت بازار داشته باشد در صورت ایجاد بازارهای آزاد اقتصادی نیاز به اتخاذ هیچ سیاست مکمل دیگری نیست و این خود بازار است که روند تغییرات را در دست می‌گیرد.به بیانی دیگر، اگر بتوان بازار را از این قوانین و مقررات رها کرد و اجازه داد که سطح تقاضا و عرضه حقیقی ارز ما را به قیمت تعادلی برساند تمام مشکلات اخیر در این بازار کنار خواهند.
وی در پایان اضافه کرد: این وظیفه دولت است که با مدیریت میزان عرضه در بازار از انحراف آن جلوگیری کند و این مربوط به زمانی است که قیمت را بازار تعیین کرده باشد و نه قوانین و تبصره‌های مقام سیاست‌گذار.شاید در این میان رها کردن بخشی از تقاضاکنندگان و عرضه‌کنندگان ارزی در بازار آزاد بتواند سیاست مکمل مناسبی در این زمینه باشد.سیاست‌های ارزی اخیر بانک مرکزی قدم مثبتی در جهت سالم‌سازی نظام بانکی کشور است ولی این سیاست باید انعطاف‌پذیری بیشتری داشته باشد.
دکترشاپورزاعی
دکتر شاپور زارعی
نگاهی به سرتیتر روزنامه های اقتصادی جهان
به گزارش گروه بین الملل پول نیوز، مهمترین عناوین اقتصادی برخی از رسانه های مطرح امروز جهان به شرح زیر است:
وال استریت ژورنال – ترامپ دوشنبه تعرفه های جدید ضد چینی خود را اعلام می کند. دکترشاپورزارعی - دکتر شاپور زارعی
فون آرنا – نسل دوم تلفن هوشمند ریزر در تاریخ 10 اکتبر رونمایی می شود./ براساس پیش بینی ها تلفن هوشمند آینده گوگل در سه رنگ عرضه خواهد شد.
سی‌ان‌ان – میزان فروش خودروهای مبتنی بر انرژی های نوین در چین افزایش 49.5درصدی را در ماه آگوست(در مقیاس سالانه) به ثبت رسانده است.در زمان مذکور 101 هزار دستگاه از این محصولات در بازار چین به خریداران واگذار شده است.
الاهرام – تولید گاز مصر به رکورد 2 میلیارد فوت مکعب روزانه رسید.
رویترز – مرسدس بنز بدنبال افزایش سهم خود از بازار خودرویی چین در مقایسه با سایر رقبای خارجی است.
توکیو تایمز – سرمایه گذاری در دارایی های ثابت چین طی 8 ماهه نخست سال 2018 افزایش 5.3 درصدی داشته است.
شینهوا – ونزوئلا علاقه مند به توسعه روابط اقتصادی خود با چین است.
گالف نیوز- کسری تراز تجاری اتحادیه اروپا به 5 میلیارد دلار رسید.
دکترشاپورزارعی
دکتر شاپور زارعی