شهرت ، کنیه و لقب:
لقب: پرفسور
دوران زندگی:
مدرک کارشناسی ارشد مدیریت مالی را از دانشگاه تهران اخذ کرد و سپس به ادامه تحصیل پداخت.
پرفسور شاپور زارعی ؛ محقق و مخترع ایرانی و مشاور معاونت امور مناطق شهرداری تهران می باشد.
وی از مخترعانیست که در زمینه بانکداری الکترونیکی، موفق به ارائه ی خدمات و طرحهای موثری شده است. پروفسور، سابقه 15 سال مدیریت اجرایی IT را در بخش دولتی و خصوصی کشور در کارنامه خود دارد، اما با این حال مدیر IT بودن یک بانک دولتی را بسیار مشکل ارزیابی می کند.
انتخاب به عنوان چهره ماندگار:
وی که رئیس مرکز ICT موسسه مالی و اعتباری مهر می باشد با توجه به سوابق درخشان مدیریتی و پژوهشی در صنعت فن آوری اطلاعات در ششمین کنفرانس بین المللی مدیریت استراتژیک به عنوان چهره ماندگار مدیریت استراتژیک در حوزه فن آوری اطلاعات معرفی شد .
اهداف ششمین کنفرانس بین المللی مدیریت استراتژیک:
ششمین کنفرانس بین المللی مدیریت استراتژیک با اهداف نشر و گسترش دانش مدیریت استراتژیک، توسعه و ترویج نگرش تخصصی و علمی به مدیریت راهبردی و معرفی آخرین دستاوردهای علمی و پژوهشی مدیریت استراتژیک و کاربرد آنها در سازمانهای پیشرو و آینده نگر برگزار شد.
انتخاب به عنوان مدیر برتر تحقیق و توسعه کشور:
وی همچنین به دلیل طراحی و اجرای پروژه‌های مختلف سیستم یکپارچه بانکی در کشور و مدیریت و راه‌اندازی عظیم‌ترین و مدرن‌ترین سیستم DATA CENTER بانکی خاورمیانه برای موسسه مالی و اعتباری مهر با بالاترین سطح ارتباطی و طرحهای مختلف دیگر به عنوان مدیر تحقیق و توسعه برتر کشور انتخاب و از سوی وزیر صنایع و معادن کشور تندیس و لوح تقدیر دریافت کرد.
المپیاد علمی مالزی:
پرفسور در المپیاد علمی مالزی مفتخر به دریافت چهار مدال طلا در مسابقات علمی و کسب لوح ویژه ریاست (Presidential Award) برای طرحهای شهر الکترونیک، بانکداری الکترونیک و بنیان‌گذار رابطه تئوری نسبیت انیشتین، بعد چهارم و دنیای مجازی با نظریه کوانتوم برای طراحی و تحلیل رایانش کوانتومی و فرا سرعتی برای اولین بار در جهان و به دلیل ارائه خلاقیت در سطح ملی و جهانی از وزیر علوم و تحقیقات و فناوری به عنوان کارآفرین نمونه، لوح دریافت کرد.
نمایشگاه بین‌المللی خلاقیت‌های مالزی:
وی در نمایشگاه بین‌المللی خلاقیت‌های مالزی با ارائه سه طرح تحت عنوان «شهر الکترونیک، بانکداری الکترونیک و تئوری دنیای مجازی» برنده برترین جایزه ویژه آن نمایشگاه بین‌المللی شد.
اظهارات پرفسور در اینخصوص:
در نمایشگاه بین‌المللی خلاقیت‌های مالزی سه طرح تحت عنوان «شهر الکترونیک، بانکداری الکترونیک و تئوری دنیای مجازی» از طرف من ارائه شد. داوران این نمایشگاه پس از بررسی طرحهای ارائه شده، به من برای ارائه این سه طرح، جایزه ویژه «ریاست» اهدا کردند. در بخش بین‌الملل این نمایشگاه از سوی نماینده‌های کشورهای کره و تایوان نشان ویژه محقق برتر به دلیل ارائه طرح شهر الکترونیک و طرح بانکداری الکترونیک به من تعلق گرفت.
طرح شهر الکترونیک:
طرح جامع «شهر الکترونیک»که بر اساس مدل شهر تهران طراحی شده، دارای قابلیت‌هایی چون سرعت بیشتر، هزینه کمتر و تسهیل در تبادل اطلاعات است. همچنین ارائه کلیه خدمات شهری و الکترونیکی دوسویه اطلاعات و خدمات بین مردم و مسئولان در فضای سایبر و افزایش توانمندی‌های اداری مراکز مختلف از طریق توسعه زیرساختهای الکترونیک شهری از دیگر قابلیتهای طرح جامع شهر الکترونیکی است که از سوی پرفسور شاپور زارعی در نمایشگاه بین‌المللی خلاقیت‌های مالزی ارائه و به خود مدال طلا را اختصاص داد.
طرح بانکداری الکترونیک:
طرح بانکداری الکترونیک این مخترع نیز خدمات گسترده‌ای همچون انجام امور مختلف بانکی از طریق ایمیل، تلفن همراه و پیام کوتاه با ضریب امنیتی مطمئن برای بانکها فراهم میکند.
اظهاراتش درخصوص بانکداری الکترونیک:
بانکداری الکترونیک یک اجبار است نه انتخاب. هزینه های بانکی که بانکداری الکترونیک ندارد، ده برابر هزینه های بانکی است که بانکداری الکترونیک دارد. برخی از بانکها در زمینه بانکداری الکترونیک بسیار عقب هستند و برخی از دیگران پیشی گرفتند. در بسیاری از کشورها این خود بانکها هستند که ارتباط موجود بانکی را برقرار می کنند. رشد بانکداری الکترونیک در بانک های ما بین صفر تا صد در نوسان است، به طوریکه بانک های خصوصی نسبت به بانک های دولتی وضعیت بهتری دارند. با توسعه هر چه بیشتر بانکداری الکترونیک، پولشویی هم کنترل می شود. برخی از بانکها در ایستگاه خوبی در زمینه بانکداری الکترونیک توقف کردند، اما برخی از بانکها هنوز اقدامی نکردند.
اگر بانکها به سمت الکترونیک حرکت کنند، اقتصاد کشور تکان می خورد. اگر بانکها الکترونیکی نشوند، تحول در آنها ایجاد نمی شود. الکترونیک از حساسیت بسیاری برخوردار است، چرا که 24 ساعت با پول سر و کار دارد. سخت ترین فضای الکترونیکی که می توان ایجاد کرد، بانکداری الکترونیک است.
تمام سرویسهای شهری ما باید به بانک متصل شود تا پرداخت‌ها به سرعت صورت گیرد. زمانی بانکداری الکترونیک از مطلوبیت لازم برخوردار است که به سرویسهای شهری و دولتی متصل شود. پزهای فروشگاهی (POS) را نباید بانکها نصب کنند، بلکه باید مسئولیت این امر واگذار شود. هیچ تفاوتی بین ثروتمند و فقیر در عدالت اسلامی نیست؛ آی‌تی را به جهت اعطای سرویس یکسان به ثروتمند و فقیر به چشم عدالت نگاه می‌کنند.
نظام مند کردن بانک های خصوصی :
بانک های دولتی اطلاعات بسیاری دارند و به روز کردن این اطلاعات بسیار دشوار است. بانک خصوصی تازه تاسیس، اطلاعات قدیمی ندارد و به راحتی اطلاعات خود را از ابتدا طراحی می کند. تصمیم گیری در بانک های خصوصی آسان تر است، نظامندکردن این بانک ها هم راحت تر صورت می گیرد.
طرح دنیای مجازی:
نظریه دنیای مجازی نیز که از دیگر طرحهای ارائه شده پرفسور زارعی در نمایشگاه خلاقیت‌های مالزی بود نیز یک نظریه در حال توسعه از سوی این مخترع ایرانی شناخته میشود که ریشه در فلسفه ملاصدرا داشته و به نوعی مشابه نظریه کوانتوم در فضای سایبر است و به معرفی آخرین تغییر و تحولات در فضای مجازی و چگونگی استفاده از توانمندی‌ها و قابلیتهای آن میپردازد.
پروفسور شاپور زارعی؛ کاندید دریافت نشان لیاقت علمی سازمان ملل متحد:
وی در اردیبهشت 89،کاندید دریافت نشان لیاقت علمی سازمان ملل متحد(WIPO) به جهت تحقیق، توسعه، نوآوری و ایجاد سیستم های نوین IT شد. هیات داوران پس از بررسی سوابق علمی و پژوهشی کاندیداهای کشورهای دنیا، نشان لیاقت علمی را به برگزیدگان اهدا کردند.نشان لیاقت؛ بالاترین نشان سازمان ملل متحد (WIPO) است و تنها به افراد شاخص جهان و دارای مدارج عالی علمی، اهدا می شود.
پرفسور از IT گفت:
وضع ما خیلی هم بد نیست. درست است که بستر های مخابراتی کشورهای دیگر بهتر است، اما IT را به سرعت می توان به دست آورد. تنها مشکل ما در کشور این است که فاقد بستر علمی هستیم، این یک ضعف است که ما در ایران دانشگاهی نداریم که دکترای IT بدهد.
سرعت اینترنت در ایران از دیدگاه پرفسور:
امروزه اینترنت به عنوان ابزاری کارآمد و مهم در زندگی شهروندان دنیا شناخته میشود. به همین دلیل دولت‌ها و ارائه دهندگان اینترنت در تلاشند تا اینترنت را با بیشترین سرعت، بالاترین کیفیت، بهترین خدمات پشتیبانی و کمترین قیمت به کاربران خود ارائه دهند تا راه توسعه را بر رقبای خود در بازار پهنای باند تنگ کنند. این درحالی است که ارائه اینترنت پرسرعت در برخی کشورها میتواند نسبت به خدمات مشابه در سایر کشورها با قیمت بالاتری ارائه شود که در این مورد باید به سطح زندگی، میزان تورم و متوسط درآمد خانواده ها در آن کشور توجه کرد. به طوری که یک خانواده متوسط در کشوری با تورم ثابت به دلیل درآمد سالانه قابل توجه قادر به پرداخت هزینه بالای 30 دلار در ماه برای دریافت اینترنت بالای 3 مگابیت برثانیه باشد. قیمت اینترنت نه تنها به کیفیت، سرعت و خدمات ارائه شده توسط اپراتور بستگی دارد، بلکه با سطح زندگی و درآمد شهروندان کشورهای مختلف نیز مرتبط است.
تحصیلات و مدارک علمی:
مدرک کارشناسی ارشد مدیریت مالی از دانشگاه تهران
مدیریت فنآوری اطلاعات (IT Management) از International Ecoenergy Academy
طی دوره فوق دکتری مدیریت فنآوری اطلاعات (IT Management) از International Ecoenergy Academy
مدیریت مالی از دانشگاه American Academy، شعبه مرکزی آمریکا ، مجازی
مدیریت پروژه (Project Management) از دانشگاه American Academy، شعبه مرکزی آمریکا ، مجازی
مدیریت ریسک (Risk Management) از دانشگاه American Academy، شعبه مرکزی آمریکا ، مجازی
مهندسی تئوری سیستم های پیشرفته و ریاضیات از دانشگاه کمبریج انگلستان ، مجازی
مسئولیت و مقام ها:
مشاور علمی پژوهشی دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران
مشاور معاونت امور مناطق شهرداری تهران
سردبیر ژورنال بین المللی علوم، مهندسی و تکنولوژی، دانشگاه تهران، واحد بین المللی کیش
عضو هیئت علمی دانشگاه American Academy در امارات متحده عربی ، دبی
عضو هیئت داوری سازمان مخترعین WIPO سازمان مللWorld Intellectual Property Organization
عضو هیئت داوری مخترعین کشور روسیه
عضو هیئت مهندسین کامپیوتر کانادا – موسسه مهندسی کانادا
عضو ارشد هیئت داوری International Conference on Electronic Commerce / the international committee
عضو ارشد (Senior) در موسسه فناوری اطلاعات و علوم کامپیوتر (IACSIT) آمریکا
عضو ارشد (Senior) در موسسه مهندسی آسیا (IAENG)
عضو موسسه بین المللی WSEAS (The World Scientific and Engineering Academy and Society)
عضو موسسه بین المللی IEEEAM (The Institute for Environment, Engineering, Economics and Applied Mathematics)
عضو موسسه بین المللی IARAS ـ (International Association for Research and Science)
عضو موسسه بین المللی EUROPMENT ـ (Science, Research and European Projects)
عضو هیئت علمی نظارت بر مقالات آکادمی علوم و مهندسی (WASET) آمریکا
عضو انجمن مهندسی کامپیوتر و فناوری اطلاعات IACIE ـ (International Association of Computer And Informatics Engineers )
عضو انجمن Society for Digital, Information, Wireless Systems ـ(SDIWS)
عضو انجمن The European Multidisciplinary Society for Modeling and Simulation Technology ـ (EUROSIS)
افتخارات:
برنده نشان لیاقت علمی Officer اتحادیه اروپا، سال 2008، شماره ثبت 05314
دیپلم افتخار مخترعین از کشور چین، سال 2008
برنده چهار مدال طلای مخترعین مالزی و مدال آورترین مخترع، سال 2009 ، مالزی
برنده جایزه ویژه مخترعین کشور رمانی، سال 2009
برنده جایزه ویژه مخترعین کره جنوبی، سال 2009
برنده مدال طلای مسابقات مخترعین کشور انگلستان (Innovation Board) ، سال 2009
برنده جایزه (Grand Final) از کشور انگلستان، سال 2009
برنده جایزه ریاستی (President Award) از وزارت علوم ، تکنولوژی و نوآوری مالزی، سال 2009
برنده جایزه داور برتر مجمع مخترعین روسیه از وزیر علوم کشور روسیه، سال 2009
برنده جایزه ویژه مخترعین تایوان، سال 2009 و 2010
برنده 4 جایزه طلا از وزیر علوم کشور روسیه، سال 2009 و 2010
برنده مدال مخترع برتر از کشور لهستان ، سال 2010
برنده جام به جهت لیاقت علمی به تایید فدراسیون علمی روسیه ، سال 2010
برنده جایزه ویژه بهترین محقق از طرف شرکت مایکروسافت ،سال 2011
برنده نشان لیاقت علمی Commander اتحادیه اروپا ، سال 2011 ، شماره ثبت 11635
برنده نشان WIPO سازمان ملل به عنوان مخترع برتر سال 2011 ، بروکسل
کاندیدای دریافت نشان لیاقت از سازمان ملل متحد
چهره ماندگار مدیریت استرانژیک
مدیر تحقیق و توسعه برتر کشور
آثار :
لیست مقالات تألیفی ثبت شده در ISI:
تاثیرات شبیه سازی بر فرایندهای دگردیسی کسب وکار الکترونیک، مجموعه کنفرانسهای بین المللی کاربردهای علم اقتصاد، تجارت و فناوری اطلاعات، لاسی، رومانی، با همکاری موسسات WSEAS، EUROPMENT، IAASAT، ۲۰۱۱
نگاهی دوباره به کسب و کار الکترونیک ؛ تاثیرات اجتماعی به کارگیری فناوری اطلاعات (کشور مورد مطالعه: اسلوونی)، مجموعه کنفرانسهای بین المللی کاربردهای علم اقتصاد، تجارت و فناوری اطلاعات، لاسی، رومانی، با همکاری موسسات WSEAS، EUROPMENT، IAASAT، ۲۰۱۱
برنامه ریزی منابع سرمایه ای و گزینش محصول در سازمانهای تجاری کوچک و متوسط، مجموعه کنفرانسهای بین المللی کاربردهای علم اقتصاد، تجارت و فناوری اطلاعات، لاسی، رومانی، با همکاری موسسات WSEAS، EUROPMENT، IAASAT، ۲۰۱۱
پیاده سازی متدولوژی ITIL بر اساس مدیریت سازمانی، مجموعه کنفرانسهای بین المللی ارتباطات و انفورماتیک کاربردی، فلورانس، ایتالیا، با همکاری موسسات WSEAS، EUROPMENT، IAASAT، ۲۰۱۱
ارائه متدولوژی نوین در راستای تحقق دولت الکترونیک با بهره گیری از آنتولوژی مدیریت دانش، مجموعه کنفرانسهای بین المللی ارتباطات و انفورماتیک کاربردی، فلورانس، ایتالیا، با همکاری موسسات WSEAS، EUROPMENT، IAASAT، ۲۰۱۱
بهره گیری از رویکردهای مدیریت فناوری اطلاعات جهت بهسازی لبه های تصویر در فرایند سنجش از راه دور، مجموعه کنفرانس های بین المللی ارتباطات و انفورماتیک کاربردی، فلورانس، ایتالیا، با همکاری مؤسسات WSEAS، EUROPMENT، IAASAT، ۲۰۱۱
فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) به عنوان یک رویکرد استراتژیک در مجموعه روندهای اخیر، مجموعه کنفرانس های بین المللی ارتباطات و انفورماتیک کاربردی، فلورانس، ایتالیا، با همکاری مؤسسات WSEAS، EUROPMENT، IAASAT، ۲۰۱۱
پیاده سازی داخلی چند عاملی سیستم های اطلاعات سازمانی، مجموعه کنفرانس های بین المللی ارتباطات و انفورماتیک کاربردی، فلورانس، ایتالیا، با همکاری مؤسسات WSEAS، EUROPMENT، IAASAT، ۲۰۱۱
موانع پیاده سازی تجارت الکترونیک در ایران، کنفرانس اروپایی محاسبات نرم، فرانسه، با همکاری موسسات WSEAS, EUROPMENT, IAASAT 2011
تعاملات انسانی حوزه فناوری اطلاعات بر اساس تاثیرات وب 2، کنفرانس بین المللی ارتباطات و علوم کامپیوتر کاربردی، فلورانس، ایتالیا، با همکاری موسسات WSEAS, EUROPMENT, IAASAT، 2011
بررسی تاثیرات شبیه سازی بر عملکرد سیستم های آموزش از راه دور، کنفرانس بین المللی تکنولوژی های آموزشی، کورفو، یونان، با همکاری موسسات WSEAS, EUROPMENT, IAASAT، 2011
تخصیص روش های ریاضی نوین بر اجرای خلاقیت و نوآوری مدرن، کنفرانس بین المللی تکنولوژی های آموزشی، کارفو، یونان، با همکاری موسسات WSEAS, EUROPMENT, IAASAT، 2011
ارایه روش نوین ترکیبی دولت الکترونیک بر اساس چارچوب سیستم های پشتیبان تصمیم و سیستم های اطلاعات جغرافیایی، کنفرانس بین المللی علوم کامپیوتر پایه و علوم محاسبات پایه، ووانیمی، فنلاند، با همکاری موسسات WSEAS, EUROPMENT, IAASAT، 2012
رای و دموکراسی الکترونیک: پایه ای ترین نگرش بر تحقق دولت الکترونیک، کنفرانس بین المللی علوم کامپیوتر پایه و علوم محاسبات پایه، ووانیمی، فنلاند، با همکاری موسسات WSEAS, EUROPMENT, IAASAT، 2012
ارایه مدل هوشمند تجارت الکترونیک تجارت- مشتری محور با رویکرد فازی، کنفرانس بین المللی علوم کامپیوتر پایه و علوم محاسبات پایه، ووانیمی، فنلاند، با همکاری موسسات WSEAS, EUROPMENT, IAASAT، 2012
بررسی عوامل اثر گذار بر پیاده سازی پروژه های فناوری اطلاعات با استفاده از تکنیک TOPSIS، ژورنال استرالیایی علوم پایه و کاربردی، 2012
مدیریت تخصیص منابع مالی: بهبود عملکرد بودجه بندی، ژورنال استرالیایی علوم پایه و کاربردی، 2012
بررسی موقعیت های رشد تجاری بر اساس مبادلات اقتصادی، ژورنال استرالیایی علوم پایه و کاربردی، 2012
رویکردی نوین بر تحلیل بازار با استفاده از مدل تجاری تجمیع یافته (مدل آندرسون)، ژورنال استرالیایی علوم پایه و کاربردی، 2012
ایران آنلاین /در دستورالعملی که بانک مرکزی به صرافی‌های مجاز ارسال کرده است، امکان خرید ارز برای 23 نوع مصرف خدماتی وجود دارد. پرداخت ارز درمانی، دانشجویی و دانش‌آموزی نیز با همین قاعده دوباره به صرافی‌ها سپرده شده است.
دکتر شاپورزارعی
دکتر شاپور زارعی
قانون اجازه تأسیس بانکهای غیر دولتی
ماده واحده - به منظور افزایش شرایط رقابتی در بازارهای مالی و تشویق پس انداز و
سرمایه‌گذاری و ایجاد زمینه رشد و توسعه اقتصادی کشور و‌جلوگیری از ضرر و زیان
جامعه با توجه به ذیل اصل چهل و چهارم (44) قانون اساسی و در چارچوب ضوابط، قلمرو
و شرایط تعیین شده در زیر اجازه‌تأسیس بانک توسط بخش غیر دولتی داده میشود:
الف - سیاست گذاری پولی، اعتباری، ارزی، چاپ اسکناس، ضرب سکه، حفظ ذخایر ارزی،
نظارت بر بانکها و صدور مجوز فعالیت بانکی در‌قلمرو وظایف دولت بوده و جهت اعمال
حاکمیت همچنان در اختیار دولت باقی می‌ماند.
ب - ضوابط مربوط به نحوه فعالیت بانکها از قبیل رعایت نسبت‌های مالی تعیین شده جهت
داشتن ساختار مالی سالم و نوع قراردادها و عقود و‌فعالیتهای بانکها طبق قوانین
پولی و بانکی کشور مصوب 1351 و قانون عملیات بانکی بدون ربا خواهد بود.
ج - دولت میتواند به افراد حقیقی و حقوقی داخلی به شرط داشتن شرایط زیر مجوز
فعالیت اعطاء نماید:
1- داشتن تجربه و دانش لازم در این کار.
2- از نظر مالی توان تأمین سرمایه لازم و انجام کار را داشته باشد.
3- عدم داشتن هر گونه سوء‌پیشینه اعم از مالی و اخلاقی.
تاریخ تصویب 1379.1.21
تاریخ تایید شورای نگهبان 1379.1.28
دکتر شاپورزارعی
دکتر شاپور زارعی
دکترشاپورزارعی
دکتر شاپور زارعی
به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، به نقل از روزنامه رسالت طهماسب مظاهری رئیس اسبق بانک مرکزی در خصوص علت جهش قیمت دلار گفت: زمانی که کالایی در مقابل تقاضای بیش از حد قرار می گیرد طبیعتا با افزایش قیمت مواجه می شود.
این کارشناس اقتصادی در پاسخ به این پرسش که آیا تخلفات پتروشیمی ها، رسانه های وابسته به دلالان و کارت های بازرگانی اجاره ای منجر به رخ دادن این وضعیت شدند؟ بیان کرد: تخلف پتروشیمی ها این بود که دولت دلار با نرخ 4200 تومان را برای آنان تعیین کرده بود؛ اما آنان اقدام به فروش دلار با این نرخ به بازار نکردند.
مظاهری با اشاره به این نکته که مدیران عامل پتروشیمی ها در مقابل سهامداران خود موظف به سودآوری هستند، ادامه داد: دولت نرخی را برای ارز صادراتی تعیین کرده بود که شرکت های صادرکننده، ارز حاصل ازصادراتشان را می بایست با نرخ 4200 تومان به بازار می فروختند و با توجه به اینکه 4200 تومان پایین تر از نرخ واقعی ارز در بازار بود، مدیران عامل پتروشیمی ها، فولاد، موارد غذایی و دیگر واحدها علی رغم دستور دولت، اقدام به حفظ منافع شرکت خود کرده و از عرضه ارز به بازار خودداری کردند. مظاهری با بیان اینکه دولت برای این شرکت ها ضوابطی را مشخص کرده بود از جمله اینکه شرکت ها، ارز خود را کمتر از نرخ ارز واقعی بفروشند؛ ادامه داد: اما مدیران عامل در واحدهای پتروشیمی، فولاد، مواد غذایی و دیگر واحدها بین دو مسئله قرار گرفتند؛ اول اینکه دستور دولت را اجرا کنند و منابع ارزی خود را به نرخی کمتر از قیمت واقعی در بازار بفروشند و شرکت خود را دچار زیان کنند و خسارت زیادی را متحمل شوند و مسئله دوم اینکه این کار را نکنند و ارزشان را به بازار نبرند و به نرخ بازار آزاد معامله و منافع شرکت خود را حفظ کنند؛ اما به عنوان یک فعالیت قاچاق نامگذاری و متهم شوند.
رئیس اسبق بانک مرکزی تاکید کرد: بسیاری از مدیران هیچ کدام از این دو راه را پیش نگرفتند یعنی نه ارز خود را به قیمت ارزان تر وارد بازار کردند که متضمن زیان بزرگ به شرکتشان شوند و نه آن را به نرخ بازار آزاد و به طور غیر قانونی وارد بازار کردند، بلکه بسیاری از آنان ترجیح دادند ارز را برای خودشان نگهداری کنند تا از آن پروژه 6 ماهه ای که برای واریز ارزشان داشتند استفاده و صبر کنند تا ببیند چه اتفاقی برای بازار رخ خواهد داد.
وی ضمن بیان این نکته که این اقدام واحدهای تولیدی دو اتفاق را در بازار رقم زد، تصریح کرد: اتفاق نخست اینکه بازار دچار کمبود عرضه ارز صادراتی شد و این در حالی بود که تقاضا در بازار در حد خود باقی ماند و عرضه ارز که در گذشته به صورت مستمر و جاری توسط واحدهای صادرکننده وارد بازار و بعد به ریال تبدیل می شد و صادرکنندگان، ریال را دریافت و هزینه تولید خود را تامین و هم واردکنندگان ارز را خریداری می کردند و با آن فعالیت های اقتصادی خود را انجام می دادند، به یکباره با این امر مواجه شدند که عرضه ارز توسط مدیران شرکت های فولاد، پتروشیمی و دیگر واحدها دچار کمبود و این کمبود باعث افزایش قیمت شد.
مظاهری عنوان کرد: از دید واحدهای تولیدی مانند پتروشیمی ها، فولاد و غیره همه با این مسئله مواجه شدند که کالاهای خود را صادر و ما به ازای ارزی خود را از خریدار خارجی اخذ و به حساب خود واریز کردند و با توجه به اینکه یک واحد تولیدی از گسترش عملیات اقتصادی خود زندگی می کند، وقتی ارز حاصل از صادرات خود را نفروختند و در نتیجه دچار کمبود ریال مورد نیاز برای اداره امور خود شدند، در عین اینکه منابع ارزی در حساب داشتند؛ اما به دلیل اینکه تبدیل به ریال نمی کردند در داخل خودشان هم دچار مشکل شدند.
وی تمامی این مشکلات را حاصل سیاستگذاری ناپخته و غیر منسجمی دانست که به عنوان سیاست تک نرخی کردن ارز، یک قیمتی را با رای گیری در دولت تعیین و اعلام کردند و این در حالی است که تک نرخی شدن ارز با رای گیری در شورای اقتصادی حاصل نمی شود.
وی در ادامه سخنان خود به تذکراتی که در این مدت توسط کارشناسان اقتصادی به سیاست های ناپخته دولت داده می شد، اشاره و یادآوری کرد: از حدود سه ماه و نیم پیش ناپخته بودن مصوبه دولت در این رابطه برای کارشناسان و فعالین اقتصادی از روز روشن تر بود ولی علی رغم تذکرات داده شده، دولت توجهی نکرد و بعد از حدود سه ماه و نیم ، امروز دولت دریافته است و همه به این فکر افتاده اند که چارچوب را اصلاح کنند به طوری که در خبرها شنیدیم که بسته سیاست ارزی جدیدی که متضمن به رسمیت شناختن بازار ثانویه(آزاد) است در جلسه هماهنگی قوا تصویب و در دولت نهایی و ابلاغ خواهد شد.
مظاهری ضمن اشاره به بسته جدید ارزی با ارائه راهکاری تعادل بخشی به بازار ارز را در نتیجه افزایش عرضه عنوان کرد و افزود: امیدواریم این بسته جدید با رفع ایرادی که در سیاست های ارزی 21 فروردین ماه سال جاری داشت، بازار را به تعادل برساند تا هم صادرکنندگان، ارز را به بازار عرضه کنند و هم قیمت ارز در بازار به تعادل برسد؛ چراکه چنانچه به تعادل برسیم و عرضه ارز رخ دهد نرخ ارز ثبات می یابد و وقتی به ثبات رسید افرادی که تنها برای حفظ ارزش دارایی های خودشان متقاضی ارز بودند دیگر متقاضی نخواهند بود و از بازار خارج می شوند.
این کارشناس مسائل اقتصادی ادامه داد: همچنین کاهش تقاضا کمک می کند التهاب بازار ارز از بین برود و مشتری های بازار ارز و تامین کنندگان افرادی می شوند که می خواهند تجارت و سرمایه گذاری کنند.
وی تصریح کرد: همچنین در صورت ایجاد تعادل عرضه و تقاضا در بازار، بانک مرکزی به جای تامین کننده بودن ارز در بازار، نقش کنترل کنندگی خود را بر نوسانات غیر متعارف ایفا می کند.
وی در بخش دیگری از سخنان خود ضمن تاکید بر این موضوع که نمی توان ادعا کرد که دولت و تیمش از این اتفاقات بی اطلاع بودند، گفت: نمی توان تصور کرد که دولتمردان ما از مشکلاتی که ممکن است این سیاست های ناپخته بوجود آورد اطلاعی نداشتند؛ این امور از بدیهیات مباحث اقتصادی است حتی چنانچه در خصوص نتایج این سیاست ها دچار شک و تردید بودند بایستی با کارشناسان و صاحبنظران اقتصادی وارد بحث می شدند؛ اما متاسفانه این کار را نکردند و نه تنها خود را از نظر صاحبنظران، اعضای اتاق بازرگانی و فعالین بخش خصوصی که مردم را از یک سیاستگذاری متین، منطقی و معقول اقتصادی محروم کردند.
وی نابود شدن چند میلیارد دلار از منابع مملکت را نتیجه این عملکرد دولت خواند و گفت: امید است این تجربه تکرار نشود و دولت بتواند با قدرت، سیاست های اقتصادی صحیحی را پیش گیرد.
وی به انتصاب همتی به عنوان مدیر بانک مرکزی اشاره کرد و افزود: همتی دارای سابقه مالی هم در بانک و هم در بیمه بوده، از دانش آکادمیک بهره مند است و نسبت به نیروی سابق بانک مرکزی دارای نیروی جوان تری است که همین عوامل سبب می شود بتواند مجموعه ای را منسجم و منطقی تر هدایت کند.
دکترشاپورزارعی
دکتر شاپور زارعی