وزیر نفت ضمن ارائه اطلاعاتی درباره مذاکرات نفتی با روسیه و اروپا و همچنین تشریح وضعیت بازار نفت درباره احیای کارت سوخت و سهمیه‌بندی بنزین گفت: این موضوع در دولت در حال بحث و بررسی است.
به گزارش شمانیوز: بیژن زنگنه امروز در حاشیه چهارمین کنگره راهبردی و نمایشگاه نفت و نیرو در جمع خبرنگاران، درباره مذاکره با وزیر انرژی روسیه اظهار کرد: با وزیر انرژی روسیه درباره مسائل عمومی بازار و شرایط تحریم صبحت کردیم. آمریکا شرایطی را به بازار نفت تحمیل می‌کند، درواقع سوزنی به خودشان می‌زنند و بعد آخ آخ می‌کنند و می‌گویند بیایید مشکل ما را حل کنید. باید به آنها گفت لازم نیست به خودتان سوزن بزنید. تحریم‌ها را بردارید تا قیمت‌ها درست شود و بازار از حالت بی‌تعادلی خود خارج شود. دکترشاپورزارعی دکتر شاپور زارعی
وی با تاکید بر اینکه در بازار کمبود عرضه وجود دارد، افزود: هیچ‌کدام از تولیدکنندگان توان تولید بیش‌تری ندارند. عربستان از ذخایر خود استفاده می‌کند و در حال حاضر هم دچار چالش سیاسی با یکدیگر شده‌اند.
ترامپ فکر می‌کند می‌تواند با گردن کلفتی قیمت نفت را کاهش دهد
وزیر نفت با بیان اینکه نمی‌توان کمبود عرضه در بازار را با گردن کلفتی حل کرد، گفت: ترامپ فکر می‌کند می‌تواند با گردن کلفتی قیمت نفت را کاهش دهد.
زنگنه با تاکید بر اینکه ترامپ می‌خواهد هر کاری که دوست دارد انجام دهد، اظهارکرد: باید عکس‌العمل‌های بازار را بررسی کرد. بازار در حال حاضر ملتهب و به شدت نگران است و نگرانی بازار برای این روزها نیست، بلکه برای آینده است. کشورهای تولیدکننده نفت یکی از پس دیگری تحریم می‌شوند اما این شرایط تا کی می‌تواند ادامه پیدا کند. آینده بازار چه خواهد شد؟
وی با تاکید بر اینکه بازار یک ساز و کار هوشمند دارد، گفت: همه در حال حاضر نگران هستند و ترامپ نتوانسته آنها را قانع کند، به همین دلیل بازار مدام دچار مشکل می‌شود. ما هم جزو بازار هستیم.
بررسی درباره کارت سوخت ادامه دارد
زنگنه در ادامه با اشاره به مباحثی که درباره احیای کارت سوخت مطرح می‌شود، تاکید کرد: کارت سوخت امر پیچیده‌ای است و سهمیه‌بندی یکی از روش‌هایی است که فواید و مشکلاتی دارد. این موضوع در دولت در حال بررسی است تا ببینیم به چه تصمیمی می‌رسیم.
جمع‌آوری گازهای فلر
وزیر نفت در ادامه با تاکید بر اینکه جمع‌آوری گازهای فلر از بیش‌ترین انضباط برخوردار است، توضیح داد: در حال ساخت NGL ۳۱۰۰ در ایران هستیم که گازهای منطقه را جمع کنیم، همچنین NGL ۳۲۰۰ در غرب کارون برای جمع‌آوری گازهای منطقه غرب کارون در حال ساخت است. این دو طرح برای پتروشیمی مارون، بندر امام و بیدبلند است که آخرین مراحل ساخت خود را طی می‌کنند.
زنگنه ادامه داد: با تکمیل این طرح‌ها دیگر در منطقه خوزستان و گچساران، گاز همراه نخواهیم داشت. NGL دیگری در خارک است که گازهای فلات قاره در غرب خلیج فارس را جمع‌آوری می‌کند.
ایران مشکلی با همکاری اوپک و غیراوپک ندارد
وی با اشاره به همکاری اوپک و غیراوپک در تعهد کاهش تولید گفت: ایران مشکلی با این موضوع ندارد، اما اوپک یک موضوع است و غیراوپک یک موضوع؛ باید از مسئولیت‌های اعضای اوپک و غیراوپک که این ناهمکاری‌ها از آن ناشی می‌شود، چشم‌پوشی کنیم.
ایران اطلاعاتی به آمریکا نمی‌دهد
وزیر نفت همچنین در پاسخ به سوال ایسنا درباره مذاکرات نفتی با اروپا تصریح کرد: این موضوع دنبال می‌شود و زمانی که به نتیجه رسید، اعلام خواهد شد. بارها اعلام کرده‌ایم که درباره تحریم اطلاعاتی به آمریکا نمی‌دهیم.
به گزارش ایسنا، وزیر نفت ضمن تشریح آخرین اقداماتی که در حوزه‌های مختلف صنعت نفت کشور صورت گرفته است، گفت: من درباره تحریم یک کلمه هم حرف نمی‌زنم، قرار نیست برای خوشحالی مردم حرف‌هایی بزنم و کارهایی که در این حوزه انجام می‌دهم را لو بدهم.
بیژن زنگنه همچنین در چهارمین کنگره راهبردی و نمایشگاه نفت و نیرو با تاکید بر اینکه اندیشه، مهم‌ترین مسئله‌ای است که می‌تواند جهان را به سمت خیر تغییر دهد، اظهار کرد: این باشگاه برای این برگزار شد که فضایی در حوزه اندیشه‌ورزی ایجاد شود. میهن ما در شرایط خطیری است و با مشکلات زیادی روبرو هستیم که بسیاری از این‌ها ناخواسته بوده است. یک کشور می‌خواهد با زور زیاد شرایطی را به ما تحمیل کند و ما باید با اندیشه‌ورزی جلو برویم، نه با احساسات و کارهای روزمره و نمایشی.
وزیر نفت با تاکید بر اینکه برای حل بحران‌های کنونی باید از ظرفیت داخلی حداکثر استفاده را داشته باشیم، افزود: بالاترین ظرفیت داخلی، عقل است. اگر عقل باشد، بسیاری از نزاع‌های بی‌ربط جایی ندارد.
وی ادامه داد: ۱۱۰۰ سال پیش فردوسی از اندیشه‌ورزی به‌عنوان بزرگ‌ترین نیاز بشر یاد کرد و باید گفت با وجود گذشت سالها، وضعیت ما فرقی نکرده است و هنوز به اندیشه‌ورزی نیاز داریم.
آمریکا بازار را با تناقض روبرو کرده است
زنگنه در ادامه با بیان اینکه منشاء ثروت و تولید بخش بالادستی است، افزود: امروز در بازار به‌صورت مرتب شاهد تغییرات مهم هستیم. آمریکا، بازار را با تناقض روبرو کرده است و از طرف دیگر نمی‌خواهد قیمت نفت بالا باشد، البته چین و اروپا هم به‌دلیل فشار اقتصادی مایل نیستند قیمت بالا برود.
وی افزود: از طرف دیگر آمریکا به کشورهای تولیدکننده نفت مانند ایران، ونزوئلا و روسیه هجوم می‌آورد و روسیه را برای تحریم سرمایه‌گذاری تهدید کرده است. این به معنی این است که بازار در سه سال آینده با کمبود مواجه خواهد شد.
وزیر نفت با تاکید بر اینکه بازار هوشمند است، اظهار کرد: این اتفاقات برروی قیمت تاثیرگذار است. زمانی که آقای رئیس جمهور در نیویورک حضور داشت، ترامپ در سخنرانی خود اعلام کرد اوپک باید قیمت‌ها را کاهش دهد. من به آقای روحانی یادداشتی نوشتم و ذکر کردم که در سخنرانی خود اعلام کنند، آمریکا مسئول قیمت‌هاست و برای کاهش قیمت باید تحریم‌ها را بردارد، البته آقای مکرون قبل از رئیس جمهور این موضوع را اعلام کردند.
وی با تاکید بر اینکه ترامپ بازار را نامتعادل کرده است، افزود: هر روز یک بمب خبری در بازار ایجاد می‌شود. ایران همیشه امنیت عرضه را برای بازار جهانی تضمین کرده است و الان هم همین‌طور است. ایران دنبال قیمت بی‌ربط و بالا نبوده و همیشه معتقد است که قیمت بالا برای مصرف‌کننده و تولیدکننده مضر است، اما زمانی که قیمت بالا می‌رود، ما مسئولیتی نداریم.
وزیر نفت با اشاره به برخی اظهارات ترامپ در مورد عربستان، گفت: من واقعا افسوس می‌خورم که این همه توهین به ملت و دولت منطقه می‌شود.
وی ادامه داد: من در مورد تحریم یک کلمه هم حرف نمی‌زنم، من قرار نیست بخاطر اینکه مردم را خوشحال کنم حرف‌هایی بزنم و کارهایی که انجام می‌دهم را لو بدهم.
زنگنه ادامه داد: سعی می‌کنند از ما اطلاعات بگیرند. باید سعی کنیم از این شرایط با تدبیر عبور کنیم.
وزیر نفت با بیان اینکه برخی از شرکت‌های خارجی حاضر نیستند به‌دلیل تحریم در ایران سرمایه‌گذاری کنند، اظهارکرد: این به معنی این نیست که نمی‌توانیم در صنعت نفت کاری انجام دهیم. صنعت نفت ایران بیشتر از پول به تکنولوژی و مدیریت نیاز دارد. پول را می‌توان از بازار داخل تامین کرد.
وی با اشاره به وضعیت ساخت داخل گفت: وضعیت ساخت تجهیزات در صنعت نفت نسبت به ۱۰ سال قبل فرق کرده است.
بهره‌برداری از سه فاز پارس جنوبی تا پایان سال
زنگنه در ادامه با اشاره به وضعیت میدان گازی پارس جنوبی گفت: تا پایان سال سه فاز از این میدان هر کدام به ظرفیت یک میلیارد فوت مکعب که جمعا ۸۰ میلیون گاز ترش است، به مدار می‌آید که در مجموع ۲۴ فاز جنوبی تکمیل می‌شوند.
به گفته وزیر نفت ایران در زمینه گاز نیازی ندارد.
برگزاری مناقصه‌های بسته‌های شش میلیارد دلاری در ماه آینده
وی با تاکید بر اینکه برای تحرک در اقتصاد باید جریان توسعه را در صنعت نفت زنده نگه‌داریم، خاطرنشان کرد: در این راستا طرحی در حال اجراست که همان بسته‌های شش میلیارد دلاری است. اجرای این طرح از ماه آینده آغاز می‌شود و مناقصه‌های آن برگزار خواهد شد.
زنگنه ادامه داد: این سرمایه باید از داخل تامین شود. ما اقلام اصلی مورد نیاز را در مناقصات ذکر کردیم که باید از داخل کشور تامین شود. نیاز ارزی این بسته‌ها کم است و شرکت ملی نفت ارز معادل را تامین می‌کند.
تشریح آخرین وضعیت پالایشگاه سیراف
وزیر نفت در ادامه درباره وضعیت پالایشگاه سیراف توضیح داد: ظرفیت این پالایشگاه در ابتدا ۴۸۰ هزار بشکه بود؛ تصمیم گرفتیم دو پالایشگاه آن را به‌عنوان فاز جدید پالایشگاه خلیج فارس در نظر بگیریم و سرمایه شش واحد باقی مانده که هر کدام ۶۰ هزار بشکه ظرفیت دارند، از طریق منابع داخلی تامین می‌شود. ارز مورد نیاز آن هم از طریق منابع داخلی شرکت ملی نفت تامین خواهد شد. به‌طور کلی تکمیل این پالایشگاه به ۲.۵ میلیارد دلار سرمایه نیاز دارد.
جزئیات سازوکار عرضه نفت خام در بورس باید بررسی شود
زنگنه در ادامه با اشاره به عرضه نفت خام در بورس، گفت: باید بررسی کرد که بورس چگونه با صنعت نفت کار خواهد کرد. اینکه نفت خام را در بورس عرضه کنیم، حرف خوبی است، اما صدها مسئله کوچک دارد که باید حل شود که کسی اگر در این معامله شرکت می‌کند، بداند در یک معامله بدون ابهام شرکت کرده است. باید به جزء جزء سوالات جواب داده شود تا بتوان اوراقی را در بورس عرضه کرد. این بهانه‌گیری نیست، بلکه باید تکلیف مردم روشن شود.
وزیر نفت بیان کرد: باید همه مسائل را حل کنیم، اگر تعداد بیش‌تری فکر باشد، این فرآیند سریع‌تر رخ می‌دهد. به‌طور کلی شش ماه زمان نیاز دارد تا عملیاتی شود. گیر ما قانون نیست، اینکه بخواهیم از پول فرد دیگری استفاده کنیم، مجوزهای آن سریع جور می‌شود و از پول دولت راحت می‌توان استفاده کرد. ۸۵ میلیون کاسه دور دولت است.
زنگنه در ادامه با اشاره به بخش بالادستی صنعت نفت گفت: ظرفیت‌های زیادی در حوزه پالایشگاه و میعانات گازی وجود دارد. پتروشیمی ارزبری بیش‌تری نسبت به پالایشگاه‌ها دارند و ریال را می‌توان از منابع داخل تامین کرد. این اقدامات را نه بخاطر نفت، بلکه باید بخاطر کشور و ایجاد اشتغال و ثروت انجام داد.
وی ادامه داد: هر فردی که من را می‌بیند، می‌گوید فرزند من را در وزارت نفت استخدام کنید، در حالی که ما نیازی نداریم و این خلاف تدبیر است.
تولید بی‌سابقه بنزین در کشور
وزیر نفت در ادامه با تاکید بر اینکه تولید بنزین در کشور در سال‌های قبل رکورد زده است، گفت: در سال ۹۱ میزان تولید بنزین در کشور به‌طور متوسط ۵۲ میلیون لیتر در روز بود که این میزان در شهریورماه سال جاری به ۹۰ میلیون لیتر در روز رسیده است. بنزین ما را در شرایطی قرار داد که ترامپ در تحریم‌های خود از منع فروش بنزین به ایران حرفی نزد.
وضع قاچاق بنزین الحمدالله خوب است!
زنگنه با اشاره به افزاش قاچاق سوخت در کشور گفت: وضع قاچاق بنزین الحمدالله خوب است و از همه مرزها با موفقیت انجام می‌شود! این موضوع هم شامل گازوئیل و هم شامل بنزین می‌شود.
وی با اشاره به تفاوت نرخ سوخت در ایران و سایر کشورها گفت: برای مثال، هر تن گاز مایع در ایران ۱۰ دلار و در بازار ۵۰۰ دلار است. حتما این موضوع باعث قاچاق می‌شود که باید برای آن تدبیری در نظر بگیریم.
وزیر نفت با اشاره به تولید قیر در کشور گفت: از عجایب دنیا این است که تولید قیر در ایران ۵ میلیون تن و مصرف آن ۹ میلیون تن است که ۳ میلیون تن آن صادر می‌شود، ۴ میلیون تن به صورت رایگان برای راه‌سازی و ۲ میلیون تن آن مصرف داخل است. خودمان هم نمی‌دانیم چطور.
روزانه ۱۰ روستا گازرسانی می‌شوند
او در ادامه با اشاره به گازرسانی به شهرها و روستاها، گفت: شرکت ملی گاز تا پایان سال ۹۶، ۱۷ هزار میلیارد تومان برای گازرسانی به شهرها و روستاها هزینه کرد که حتی یک ریال آن را از دولت نگرفت. روزانه به ۱۰ روستا گازرسانی می‌شود و در حال حاضر ۹۹ درصد جمعیت شهری و ۸۵ درصد جمعیت روستایی گازدار هستند.
اجرای طرح جمع‌آوری گازهای همراه با سرمایه کمتر از ۲ میلیارد دلار
زنگنه در ادامه با اشاره به جمع‌آوری گازهای فلر گفت: می‌توان این طرح را با سرمایه کمتر از ۲ میلیارد دلار انجام داد و از گازهای همراه در مناطق نفت‌خیز جنوب به عنوان خوراک پتروشیمی‌های مارون و بندر امام استفاده کرد. قراردادی با این دو پتروشیمی امضا کردیم که قرار شد این طرح را از محل خودشان توسعه دهند و زمان آن هم ۲.۵ سال است. هرجا که نفت‌خیز بود و دودی دیده شد، بدانید که طلا در حال سوختن است. این گازها جمع می‌شود و تبدیل به چند میلیون تن کالای پتروشیمی می‌شوند.
وزیر نفت در ادامه با تاکید بر اینکه نباید شرایط سخت را انکار کرد، گفت: باید با فکر و اندیشه در همه زمینه‌ها، چه سیاست داخلی و چه سیاست خارجی دست به دست هم دهیم و مشکلات را حل کنیم.
وی ادامه داد: برخی با اندیشه بد هستند، ما هم با آنها بد هستیم. این داستان هم تازه نیست، اگر می‌خواهیم از شرایط سخت عبور کنیم، با زور بازو امکان‌پذیر نیست، فقط باید با عقل و تدبیر و دوری از احساسات از این شرایط بگذریم.
آخرین اظهارنظر زنگنه درباره‌ی تحریم‌های نفتی
بیژن زنگنه همچنین با اشاره به نزدیک شدن موعد اعمال تحریم‌های نفتی آمریکا علیه ایران اظهار کرد: اکثر کارهایی که آمریکا در این زمینه باید انجام می‌داد، انجام داده است و کار زیادی نمانده که علیه ایران انجام دهد.
بر اساس این گزارش، با خروج آمریکا از برجام، ترامپ رئیس جمهور آمریکا اعمال تحریم‌های نفتی علیه ایران را اعلام کرد. تحریم هایی که قرار است از ١٣ آبان‌ماه آغاز شود.تاکنون آمریکا تلاش بسیاری برای به صفر رساندن صادرات نفت ایران کرده است که بی‌نتیجه مانده و زنگنه آن را رویای تعبیرنشدنی آمریکا دانسته است.
دکترشاپورزارعی
دکتر شاپور زارعی
عضو هیات نمایندگان اتاق تهران انتظارات مردم از تغییرات شرایط اقتصادی را عامل کاهش و یا افزایش نرخ ارز دانست و گفت: اگر مردم انتظار کاهش نرخ داشته باشد طبیعتا دلار ارزان خواهد شد.
به گزارش افکارنیوز، مهدی پورقاضی درباره علل افزایش نرخ ارز توضیح داد: بخشی از دلایل افزایش نرخ ارز به جو روانی و بخش دیگر به بی‌تدبیری مسئولان برمی‌گرد که نتوانستند سیاست روشنی را برای ارز نیمایی مشخص کنند به طوری که همچنان نرخ ارز سامانه نیما واقعی نیست یعنی خریدار، ارز مورد نیازش را در این سامانه پیدا نمی‌کند که این مسلما منجر به افزایش نرخ بازار آزاد خواهد شد. دکترشاپورزارعی دکتر شاپور زارعی
این فعال بخش خصوصی با اشاره به آثار نوسانات نرخ ارز اظهار کرد: بی‌ثباتی در اقتصاد، غیر قابل پیش‌بینی شدن آینده اقتصاد و سخت شدن امکانات و تعلل در سرمایه‌گذاری برای فعالان اقتصادی از جمله آثار نوسانات نرخ ارز است.
عضو اتاق بازرگانی تهران افزود: اصولا هر نوع شوکی حتی مثبت برای اقتصاد مضر است بنابراین تغییرات در اقتصاد باید به تدریج صورت گیرد و قابل پیش‌بینی باشد.
پورقاضی ادامه داد: اگر دولت تصمیم نگیرد که به بازار آرامش دهد و این آرامش از طریق کمک به آزادسازی اقتصادی نباشد، مجددا شاهد این نوسانات خواهیم بود چرا که هنوز سیاست‌گذاران و مسئولان کشور به این باور نرسیده‌اند که عرضه و تقاضا باید بازار را به تعادل برساند.
عضو هیات نمایندگان اتاق تهران همچنین درباره عاملی که طی چند روز گذشته منجر به ریزش نرخ ارز شد، افزود: درمورد علت ریزش نرخ ارز باید بگوییم که یکسری اخبار منتشر شد مبنی بر این که اتحادیه اروپا قرار است تسهیلاتی را برای دور زدن تحریم‌های آمریکایی به خصوص درمورد نفت و انتقال مالی انجام دهد.
این فعال بخش خصوصی اضافه کرد: در حال حاضر اتحادیه اروپا تصمیم دارد بنیاد مالی تاسیس کند که بتواند مبادلات ارزی را به صورت پایاپای انجام دهد؛ به این صورت که وجه فروش نفت ایران به اروپا را در آن حساب واریز کند و همچنین پرداخت‌های خرید کالا از اروپا را نیز از طریق همین سیستم انجام دهدف در نهایت این اتفاق مثبتی است که بر نرخ ارز تاثیر گذاشته و اگر طی دو هفته آینده انجام شود به طور حتم منجر به ریزش بیشتر نرخ ارز خواهد شد.
پورقاضی با تاکید بر سطح انتظارات مردم و تاثیر آن بر نرخ ارز، گفت: همه چیز به انتظارات مردم از تغییرات شرایط اقتصادی بستگی دارد؛ اگر مردم انتظار کاهش نرخ داشته باشد طبیعتا دلار ارزان خواهد شد.
دکترشاپورزارعی
دکتر شاپور زارعی
قیمت طلا روز سه‌شنبه تحت تاثیر ریسک‌گریزی سرمایه‌گذاران که در بحبوحه افزایش تنش‌های سیاسی و ابهامات اقتصادی متقاضی خرید این فلز زرد شده‌اند نزدیک به بالاترین قیمت دو ماه و نیم گذشته که روز دوشنبه به ثبت رسانده بود، ایستاد.
به گزارش وانانیوز، هر اونس طلا برای تحویل فوری در معاملات روز جاری بازار سنگاپور تغییر چندانی نداشت و در ۱۲۲۶.۱۱ دلار ایستاد.
طلای جهانی
در بازار آمریکا، هر اونس طلا برای تحویل در دسامبر ثابت بود و به ۱۲۲۹.۹۰ دلار معامله شد. دکترشاپورزارعی دکتر شاپور زارعی
طلا روز دوشنبه تا مرز ۱۲۳۳.۲۶ دلار پیش رفته بود که بالاترین قیمت از ۲۶ ژوییه بود، زیرا بازار‌های سهام جهانی تحت تاثیر تشدید تنش‌ها میان قدرت‌های غربی و عربستان سعودی و نگرانی‌ها نسبت به روند رشد اقتصاد جهانی، ریزش کردند. با این حال بورس‌های آسیایی روز سه‌شنبه پس از یک هفته ضرر سنگین رشد ملایمی را به ثبت رساندند.
به گفته لوکمان اتونوگا، تحلیلگر شرکت FXTM، اگرچه ریزش بازار‌های سهام تا حدودی تقاضا برای طلا را احیاء کرد، اما عوامل دیگری نیز در افزایش قیمت این فلز ارزشمند دخیل بوده‌اند. با تشدید تنش‌های تجاری، نگرانی‌ها نسبت به کندی رشد جهانی و جنجال‌های پیرامون انتخابات میان دوره‌ای آمریکا، طلا فرصتی برای درخشش پیدا کرده است.
اگر قیمت طلا مرز ۱۲۳۰ دلار را که مدت‌هاست قادر به عبور از آن نبوده است، بشکند احتمال زیادی وجود دارد که تا مرز ۱۲۵۰ دلار پیش‌روی کند.
اما طبق پیش‌بینی وانگ تائو، تحلیلگر فنی رویترز، هر اونس طلا برای تحویل فوری ممکن است به محدوده بین ۱۲۰۸ تا ۱۲۱۷ دلار صعود کند، زیرا با مقاومت شدیدی در مرز ۱۲۳۵ دلار مواجه است.
طلا تحت فشار دلار قوی، جنگ تجاری آمریکا و چین و نرخ‌های بهره بالاتر آمریکا، نسبت به اوج قیمت خود در آوریل بیش از ۱۰ درصد افت کرده است.
در بازار سایر فلزات ارزشمند، هر اونس پالادیوم برای تحویل فوری تغییر چندانی نداشت و در ۱۰۸۳.۲۵ دلار ایستاد. هر اونس نقره برای تحویل فوری با ۰.۲ درصد افزایش، ۱۴.۶۷ دلار معامله شد. هر اونس پلاتین برای تحویل فوری ثابت بود و در ۸۳۸.۴۹ دلار قرار گرفت.
دکترشاپورزارعی
دکتر شاپور زارعی
«انتظار این نبود که دولت تمامی مسائل را حل کند، اما دولت وظیفه دارد مشکلات را به دیگر قوا هم منتقل کرده و بین نهاد‌های مختلف تفاهم ایجاد کند تا این مشکلات تا حدودی کاهش یابد. آقای روحانی اشاره به این داشت که سران سه قوه با یکدیگر نشست‌هایی دارند و روی چهار ماده FATF به اتفاق آرا تصمیم‌گیری شد که این مشکل را حل کنیم».
به گزارش راه امروز: از ابتدای حضور حسن روحانی در قامت رئیس‌جمهور پنج سال می‌گذرد، اما دو روز پیش، روحانی برای اولین بار آن‌هم پس از بحران اقتصادی حاضر شد نشستی با اقتصاددانان برگزار کند و نظر آنها را جویا شود. هرچند آن‌گونه که از فهرست حاضران پیداست، تلاش شده از تمامی طیف‌ها در این نشست دعوت شود، اما شنیده‌ها حاکی از آن است که برخی از اقتصاددانان منتقد این نشست را تحریم کردند؛ زیرا معتقد بودند که این شگردی است برای اینکه دو طیف اصلی اقتصاددانان ایران را روبه‌روی هم قرار دهند و نتیجه‌گیری کنند که دولت چگونه خواهد توانست از دیدگاه‌هایی تا این حد مغایر، بهره بگیرد؟
به گزارش شرق، این شنیده‌ها را هم به‌نوعی روحانی در صحبت‌هایش تأیید کرد. او در این نشست از آگاهی خود به وجود دو دیدگاه متفاوت در حوزه ارز یاد کرد و تأکید داشت که هیچ‌کدام از آنها او را قانع نمی‌کند. پس از برگزاری این نشست، در گفتگو با کارشناسان حاضر در نشست، تلاش کردیم دیدگاه‌ها را در کنار یکدیگر قرار دهد، اما برخی اقتصاددانان، حاضر به گفت وگوی رسانه‌ای نشدند. براساس خبرها، از ۳۰ نفر کارشناس حاضر در این نشست، تنها ۱۴ نفر توانستند به بیان دیدگاه‌های خود بپردازند. آن‌گونه که برخی از حضار می‌گویند، هرچند امیدی به برگزاری ادامه‌دار این نشست‌ها دارند، اما آنچه از نشست برآمد، دفاع از سیاست‌های کنونی اقتصادی و تصمیم‌گیری درست در زمان مقرر و تکرار آن حرف‌هایی بود که از سوی رئیس‌جمهور پیش‌تر نیز بارها مطرح شده بود. کنترل تورم، مصائب ارزی و بانکی، FATF، معیشت و بیکاری از محور‌های اصلی این نشست بود. همچنین رئیس‌جمهور در میان کلام خود خبر داد که سران سه قوه به این نتیجه رسیده‌اند که مواد چهارگانه FATF را برای حل بحران اقتصادی کشور به‌صورت ویژه به تصویب برسانند. دکترشاپورزارعی - دکتر شاپور زارعی
انتقاد از تیم اقتصادی دولت
جعفر خیرخواهان، اقتصاددان: آقای روحانی در این نشست مشترک، معترف بودند که فشار شدید تحریم از سوی آمریکا، کشورهای عربی و اسرائیل بر کشور تحمیل می‌شود و هدف آنها ساقط‌کردن حکومت است. ایشان اظهار کردند که فضای مجازی علاوه بر اینکه می‌تواند مفید باشد، تهدید‌هایی را متوجه کشور کرده و اثر منفی بر اذهان مردم گذاشته است.
در این نشست این موضوع را طرح کردم که با توجه به وعده‌های دولت و محقق نشدن آنها، امید در بین مردم کاهش یافته و مردم سرخورده شده‌اند. در این نشست این پرسش را مطرح کردم که با توجه به این مسئله چرا در تیم اقتصادی دولت، از افرادی که اهلیت لازم را داشته باشند، استفاده نکردید. تأکید کردم که شرایط کنونی می‌طلبد که تیم قوی در حوزه اقتصادی حضور داشته باشد، اما شاهدیم که افرادی که توانمند هم بودند، از تیم اقتصادی خارج شده‌اند.
ا یشان پاسخ دادند افرادی که تیم را ترک کردند، خودشان نخواستند و نتوانستند کار کنند و به‌همین‌دلیل تیم اقتصادی را ترک کردند. از آقای روحانی درباره جایگزین‌های باصلاحیت این افراد پرسیدم که به نظر می‌رسد حضور ندارند. این مسئله مورد‌تأیید باقی حضار نیز قرار گرفت. اقتصاددانان حاضر درخواست داشتند که کمیته‌ای اقتصادی داشته باشیم که به آنها قدرت و استقلال دهید که بتوانند به‌صورت علمی و درست پیش بروند و دچار ملاحظه‌کاری نشوند. آقای روحانی در پاسخ طوری جواب داد که گویا خود همه مسائل را می‌داند و مسائل را پیش می‌برد و مسائل به‌زودی مرتفع خواهد شد. او تأکید داشت فشاری که از ناحیه تحریم‌ها وجود دارد، به‌زودی از بین خواهد رفت و موقتی است و منجر به شکست آمریکا و تقویت ایران می‌شود، اما اینکه دست ایشان تا چه اندازه با تیم کنونی پر است، جای سؤال است. او تأکید داشت که اقتصاددانان، دولت را درک و با آن همراهی کنند. در این نشست سعی شده بود که از تمامی طیف‌های اقتصادی حضور داشته باشند، اما برخی از اقتصاددانان خودخواسته در نشست حضور نیافتند و نگذاشتند که این طیف متفاوت، تکمیل شود.
شاید دیگر دیر باشد
زهرا کریمی، اقتصاددان: به عقیده من این نشست را می‌توان «خوب» ارزیابی کرد. به‌هرحال این نشست بیشتر به شروعی برای هم‌فکری دولت و اقتصاددانان می‌ماند تا اینکه بخواهد به نتیجه‌ای منتهی شود. محور اصلی این نشست آن بود که آنچه رخ داده، فقط به دولت آقای روحانی برنمی‌گردد و به مرور زمان پدید آمده و اکنون سر باز کرده است، اما به‌هرحال این شرایط باید تغییر کند. انتظار این نبود که دولت تمامی مسائل را حل کند، اما دولت وظیفه دارد مشکلات را به دیگر قوا هم منتقل کرده و بین نهاد‌های مختلف تفاهم ایجاد کند تا این مشکلات تا حدودی کاهش یابد. آقای روحانی اشاره به این داشت که سران سه قوه با یکدیگر نشست‌هایی دارند و روی چهار ماده FATF به اتفاق آرا تصمیم‌گیری شد که این مشکل را حل کنیم.
در ابتدای نشست، محسن رنانی طرح کرد که بهتر بود این نشست در سال ۹۲ برگزار می‌شد. مانند همیشه بین اقتصاددانان حاضر اجماع نظر وجود نداشت، فرضا احمد توکلی بر این باور بود که نرخ ارز باید تثبیت شود، اما برخی معتقد بودند نرخ ارز را باید رها کرد که اگر تک‌نرخی نمی‌شود، حداقل شکاف بین قیمت‌های متفاوت، کاهش یابد. آقای روحانی عنوان کرد که دو دیدگاه در زمینه نرخ ارز وجود دارد، اما هیچ‌کدام من را قانع نمی‌کند و به‌همین‌دلیل فکر می‌کنم باید کنترلی بر بازار ارز وجود داشته باشد. پیشنهاد کردم کمیته‌هایی تشکیل شود تا مسائل متفاوت کنونی اقتصاد را پوشش دهد. به‌همین‌دلیل بهتر آن است که تصمیم‌گیری‌های اقتصادی دولت، برای ارزیابی اقتصاددانان به این کمیته‌ها برود و آنها نیز نظرات اصلاحی خود را بیان کنند.
درست است که اقتصاددانان در کشور تفاهم قطعی ندارند، اما اگر کنار هم بنشینند، می‌توانند روی حداقل‌هایی به تفاهم برسند و پیشنهادات را به‌صورت عقل جمعی به دولت ارائه دهند. همچنین در این نشست مطرح شد که فضا برای سیاست‌گذار کاملا بسته نیست؛ اکنون برای بسیاری از اقدامات دیر شده و ممکن است دیگر فرصتی برای اصلاح باقی نماند، اما باور ندارم که در جیب اقتصاددانان هم راه‌حل‌های آماده‌ای وجود دارد که بحران کنونی را حل کند.
نظام بانکی، حیثیت دولت را خدشه‌دار کرده
حسین عبده‌تبریزی، اقتصاددان: در صحبتی که با رئیس‌جمهور در نشست اخیر داشتم، گفتم که در همین دو ماه، با تمام معضلاتی که افزایش قیمت ارز داشته، تنها مزیت آن افزایش صادرات بود و درخواست کردم که حداقل این بخش را با ممنوع‌کردن صادرات خراب نکنند.
تأکید کردم که با وجود مصائب ارزی رخ‌داده، درست نیست که این مزیت را هم از بین ببریم. اگر نگاهی داشته باشیم به این نشست، اغلب اقتصاددانان حاضر متفق‌القول بودند که مسئله اقتصاد ایران محدود به دولت نیست، اما دولت نتوانسته از قدرت ۳۰ تا ۴۰ درصدی که در اختیار دارد هم به‌درستی استفاده کند. همچنین بر حمایت از مستضعفان و گسترش چتر حمایتی در عین حفظ منطق بازار تأکید شد. به عقیده من، کنترل قیمت‌ها و بازار‌ها اگر وسعت پیدا کند، منجر به هجوم به سوپرمارکت‌ها و احتکار و مسائل جدی برای کشور خواهد شد، بنابراین دولت فکر نکند از این مسیر می‌تواند جو ملتهب کنونی را کنترل کند. سیاست امروز باید معطوف به حل مسئله تورم باشد. دولت باید هوشیار باشد که تورم به یک تورم لجام‌گسیخته و ابرتورم تبدیل نشود.
همه می‌دانیم که نرخ رشد اقتصادی و بیکاری بدتر می‌شود، اما دولت باید اولویت اصلی را به کنترل تورم اختصاص دهد؛ بنابراین باید بسته‌ای از اقدامات را در دستور کار قرار دهد که هم انتظارات تورمی را کاهش دهد و هم بتوانیم در سمت عرضه، عناصر را محدود کنیم که به نقدینگی بیشتر نینجامد. اصلاح سیاست‌های ارزی و نظام بانکی از دیگر مواردی بود که در این نشست به آنها اشاره کردم. آنچه به حیثیت دولت و حامیان دولت لطمه بسیار جدی زده، تا حد زیادی به وضعیت بانک‌ها مرتبط است. از همه مهم‌تر دولت باید مشخص کند در عین کنترل تورم با کسری بودجه چه خواهد کرد. اقدامات اقتصادی نیازمند تدابیر مدیریتی نیز هست که باید متعادل و هماهنگ باشد و به مسائل اقتصاد سیاسی و امنیتی نیز توجه کند.
دکترشاپورزارعی
دکتر شاپور زارعی
هشدار‌های تورمی رئیس مرکز آمار، اختیارات ۳ قوه به بانک مرکزی برای اصلاح نظام بانکی، روحانی در دانشگاه تهران، درخشش تاریخی کاروان پاراآسیایی‌های ایران، سرنوشت خاشقچی و آینده روابط واشنگتن – ریاض، هزینه‌های لاکچری برای فوق‌برنامه در مدارس، تغییر مبنای کرایه حمل بار جاده‌ای، انهدام یک تیم تروریستی را در کرمانشاه، دست درازی به جنگل‌های هیرکانی، تله آمریکا برای چین، هشدار مهاجرت از جنوب به شمال، چند شغله‌ها علیه اقتصاد، شکواییه عباس آخوندی و حکم طلایی در گاوصندوق وزارت خارجه از مواردی است که موضوع گزارش‌های خبری و تحلیلی روزنامه‌های امروز شده است.
به نقل از صدانیوز هشدار‌های تورمی رئیس مرکز آمار، اختیارات ۳ قوه به بانک مرکزی برای اصلاح نظام بانکی، روحانی در دانشگاه تهران، درخشش تاریخی کاروان پاراآسیایی‌های ایران، سرنوشت خاشقچی و آینده روابط واشنگتن – ریاض، هزینه‌های لاکچری برای فوق‌برنامه در مدارس، تغییر مبنای کرایه حمل بار جاده‌ای، انهدام یک تیم تروریستی را در کرمانشاه، دست درازی به جنگل‌های هیرکانی، تله آمریکا برای چین، هشدار مهاجرت از جنوب به شمال، چند شغله‌ها علیه اقتصاد، شکواییه عباس آخوندی و حکم طلایی در گاوصندوق وزارت خارجه از مواردی است که موضوع گزارش‌های خبری و تحلیلی روزنامه‌های امروز شده است.
روزنامه‌های امروز یکشنبه ۲۲ مهرماه در حالی چاپ و منتشر شدند که اختیار ویژه به رئیس‌کل بانک مرکزی، ماموریت سخت ربیعی ترمیم رابطه دولت و جامعه، هشدار‌های تورمی رئیس مرکز آمار و آتش اژد‌ها بر تعرفه‌های ترامپ از عناوینی است که در صفخات نخست تعدادی از روزنامه‌ها برجسته شده است. موضوع سرنوشت جمال خاشقچی، ادامه بحث‌ها و تحلیل‌ها در رابطه با FATF و خرد شدن مصرف کننده زیر چرخ‌های مافیای توزیع نیز از دیگر عناوینی است که مورد توجه روزنامه‌های امروز قرار گرفته است. دکترشاپورزارعی دکتر شاپور زارعی
روزنامه ایران در ویژه نامه اقتصادی امروز خود ثبات، حلقه مفقوده در سیاست‌های اقتصادی را از نگاه اقتصاددانان کشور بررسی کرده است. این روزنامه با چاپ تصویری از همتی رئیس کل بانک مرکزی عنوان اختیار ویژه به رئیس‌کل را برای خبر مجوز سران قوا به رئیس کل بانک مرکزی برای اصلاح نظام بانکی تیتر کرده است.
روزنامه کیهان عنوان کنایه آمیز احترام پاسپورت ایرانی پیشکش امنیت دیپلمات‌هایمان را تأمین کنید! را تیتر یک امروز خود انتخاب کرده و در سرمقاله اش که به قلم حسین شریعتمداری مدیرمسئول این روزنامه نوشته شده در مطلبی با عنوان من به لبخند گرگ بد‌بینم! از شورای نگهبان خواسته شده از تایید مصوبه مجلس در رابطه با لایحه CFT خودداری کند.
روزنامه ابتکار عنوان آتش اژد‌ها بر تعرفه‌های ترامپ را از گزارشی درباره رکورد صادرات چین به آمریکا علی رغم وجود تعرفه‌های سنگین آمریکا، در ماه گذشته میلادی انتخاب و در صفحه نخست برجسته کرده است. حمیده زرآبادی نماینده مجلس نیز در یادداشتی با عنوان مخالفت با FATF در تضاد با منافع کشور است از این مصوبه حمایت کرده است.
روزنامه اعتماد که در شماره امروز خود گفت وگویی با محمدرضا باهنر چاپ کرده در کنار تصویری از او، در نیم صفحه نخست خود عنوان فقط عزراییل می‌تواندبعضی‌ها را از میزشان جدا کند را به نقل از او تیتر کرده است. همچنین در گزارشی زیست محیطی امروز این روزنامه با عنوان دست‌درازی به جنگل‌های هیرکانی؟ کارشناسان جنگل‌داری دستور وزیر جهاد کشاورزی را برای خروج درختان شکسته و افتاده از جنگل‌ها نقد کرده اند
در ادامه تعدادی از یادداشت‌ها و سرمقاله‌های منتشره در روزنامه‌های امروز را مرور می‌کنیم:
چرا اقتصاد ایران در برابر شوک‌های سیاسی انعطاف ندارد؟
علی مزیکی اقتصاددان طی یادداشتی که روزنامه ایران در بخش ایران اقتصادی امروز خود منتشر کرده نوشت: اغتشاش‌ها یا به یک معنا شوک‌های سیاسی در هر کشوری ممکن است رخ دهد و ایران هم مستثنا از این وضعیت نیست. اتفاقات اخیر اقتصادی در کشور، معلول شوک‌های سیاسی هستند و طبیعی است که این شوک‌ها می‌توانند وضعیت هر کشوری را تحت‌الشعاع قرار دهند، همچنان که در ترکیه و برخی کشورهای دیگر هم روی داد.
آنچه در این وضعیت مهم به نظر می‌رسد این است که ما در برابر ریسک‌های غیرسیستماتیک که از کشورهای دیگر وارد می‌شود و قابل انکار هم نیست چطور رفتار کنیم یا چطور می‌توان وقتی یک شوک سیاسی به اقتصاد می‌رسد اثر آن را به حداقل رساند.
مسأله ما در واقع این است که مدیریت شوک‌ها در ایران بخوبی صورت نمی‌گیرد و این شوک‌ها خیلی راحت بخش‌های مختلف اقتصادی از نرخ تورم تا ارزش پولی ملی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. در واقع مسأله این است که چه سیاست‌هایی باید اتخاذ شود تا درجه انعطاف‌پذیری اقتصاد کشور در برابر شوک‌های سیاسی بالاتر رود و اثر شوک‌ها را کوچک کند. پرسش جدی این است که چرا اقتصاد ما در برابر شوک‌های سیاسی غیرقابل انعطاف است؟
شاید برخی بگویند نفت، اما نفت بخشی از ماجراست. انعطاف‌پذیری یک اقتصاد مؤلفه‌های مختلفی دارد. به‌عنوان مثال چقدر قیمت‌ها در بازار ایران منعطف است؟
با اتفاقاتی که افتاد و نرخ ارز به شکل تصاعدی بالا رفت شاهد هستیم که عملاً قیمت فعلی سوخت یک قیمت بی‌معنی شده است، در حالی که ما زمانی با هدف واقعی شدن قیمت‌ها و هدفمندی یارانه‌ها قیمت سوخت را تا حدودی اصلاح کردیم، اما شوک قیمت ارز، عملاً همه چیز را سر خانه اول خود بازگرداند.
از طرفی برخی تحلیل‌ها نشان می‌داد که با شوک ارزی روی داده صادرات به نفع کشور خواهد بود، اما دیدیم که دولت در جایی حتی به ممنوعیت صادرات هم روی آورد به خاطر اینکه انعطاف‌ناپذیری قیمت‌ها منافع شوک ارزی را از بین می‌برد. این انعطاف‌ناپذیری در جنبه‌های نهادی و قوانین کشور هم وجود دارد و، چون قوانین و نهاد‌های ما سیالیت لازم در مواجهه با شرایط جدید را ندارند واحد‌های اقتصادی براحتی در برابر نوسانات ارز قفل می‌شوند و در چنین وضعیتی حتی در بر پاشنه صادرات که ظاهراً به نفع ماست نمی‌چرخد.
در حوزه سیاست خارجی و دیپلماسی هم می‌توان به‌گونه‌ای گام برداشت که اثرات شوک‌های سیاسی را به حداقل رساند.
دولت در این زمینه گام‌هایی برداشته، اما آنچه بازار با علامت‌ها و نشانگرهایش به ما می‌گوید این است که این اقدامات آنچنان انعطاف پذیر نبوده که بتواند علیه شوک سیاسی رفتار کند.
در چنین شرایطی سخن گفتن از راهکار‌های کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت در صورتی صحیح است که متوجه پیوستگی درونی این راهکار‌های چندگانه زمانی باشیم، چرا که سرنوشت راهکار‌های کوتاه مدت را هم مکانیسم‌های بلندمدت روشن می‌کنند، طبیعی است وقتی مکانیسم‌های بلندمدت موجود نباشد رفتار چابک و هدفمند در کوتاه مدت هم ناممکن می‌شود. از این زاویه امروز اگر نمی‌توانیم سریع، چابک و درست تصمیم بگیریم برای این است که آن مکانیسم‌های چندگانه بدرستی تعریف نشده است. چقدر طول کشید که بانک مرکزی اعتماد مردم را برگرداند و حباب قیمت‌ها بشکند.
در حالی که بسیاری از کشورها نظام ارزی منسجم و سیاست روشنی در این باره دارند و بانک مرکزی هم آنقدر آبرو دارد که وقتی موضعی می‌گیرد و سخنی را اعلام می‌کند مردم به موضع و نظر بانک مرکزی اعتماد کنند، در حالی که ما در یک دوره‌ای دیدیم که بانک مرکزی ادعایی را درباره نرخ ارز مطرح کرد، اما نتوانست ادعای خود را عملی کند. پس نکته اینجاست که اگر می‌خواهیم بر بحران فعلی غلبه کنیم نیازمند مکانیسم‌های اثرگذاری بلندمدت هستیم تا بتوان بموقع، چابک و درست واکنش‌های لازم را اتخاذ کرد.
درخواست مدیرمسئول کیهان از شورای نگهبان درباره FATF
حسین شریعتمداری در بخشی از سرمقاله امروز روزنامه کیهان با عنوان من به لبخند گرگ بد‌بینم! که در آن شورای نگهبان را خطاب قرار داده نوشت: چرا دشمنان ایران اسلامی اینهمه اصرار دارند که رسما و با تصویب لوایح ۴گانه تعهدات خود به FATF را قانونی کنیم؟! پاسخ این سؤال را می‌توان در برخورد ترامپ با برجام جستجو کرد. ترامپ اصرار داشت که محدودیت صنایع موشکی و ممانعت از حضورمان در منطقه نیز به متن برجام اضافه شود؛ و این در حالی بوده و هست که آمریکا و متحدانش هیچ فرصتی را برای مقابله با برنامه‌های موشکی کشورمان و مخالفت با حضورمان در منطقه از دست نداده و نمی‌دهند و سؤال این است که وقتی با همه توان به مقابله با این برنامه‌ها برخاسته‌اند دیگر چه اصراری به وارد کردن این خواسته‌ها در برجام دارند؟! پاسخ بسیار روشن است، آمریکا درپی آن است که مخالفت‌ها و مقابله خود و متحدانش با برنامه موشکی و حضورمان در منطقه را به یک «قانون» با پشتوانه شورای امنیت سازمان ملل تبدیل کند! یعنی دقیقا همان انگیزه‌ای که امروزه با اصرار بر قانونی‌شدن پذیرش تعهدات FATF از سوی ایران اسلامی دارند!
«فرض کنیم (موضوع) مبارزه با تروریسم یا با پولشویی است، خیلی خب، مجلس شورای اسلامی یک مجلس رشید و عاقل و بالغی است و پشتوانه‌های کاری خیلی خوبی هم دارد، بنشینند یک قانون بگذرانند، این قانون، قانون مبارزه با پولشویی است، هیچ مشکلی هم ندارد، شرایط زیادی هم ندارد و همان کاری که خود شما‌ها می‌خواهید بکنید، در این قانون مندرج است، این مهم است. هیچ لزومی ندارد که ما برویم چیز‌هایی را که نمی‌دانیم ته آن چیست یا حتی می‌دانیم که مشکلاتی هم دارد، به خاطر آن جهات مثبت و جنبه‌های مثبت، قبول بکنیم».
به آنچه حضرت ایشان در دیدار نمایندگان فرموده‌اند توجه کنید. می‌فرمایند؛ «هیچ لزومی ندارد که ما برویم چیز‌هایی را که نمی‌دانیم ته آن چیست یا حتی می‌دانیم که مشکلاتی هم دارد، به خاطر آن جهات مثبت و جنبه‌های مثبت، قبول بکنیم». حالا با فرض اینکه نقل قول مورد اشاره از رهبر معظم انقلاب صحت داشته باشد، باید گفت که ایشان نیز در سودمند یا زیان‌آور بودن این لوایح به نتیجه نرسیده‌اند.
بنابر این به قول حضرتش در دیدار با نمایندگان لزومی ندارد لوایحی را تصویب کنیم که «نمی‌دانیم ته آن چیست». از این روی رد لایحه مورد اشاره از سوی شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام، اقدامی عقلایی، منطقی، ضروری و لازمه تبعیت از رهنمود حکیمانه رهبر معظم انقلاب است. گفتنی است که نقل قول منتسب به حضرت آقا توضیح دیگری بر بیانات یاد شده ایشان در جمع نمایندگان است.
– انتظار از شورای محترم نگهبان این است که با دعوت از صاحبنظران موافق و مخالف FATF و شنیدن نظرات و استدلال‌های آنان درباره پذیرش یا رد مصوبه مجلس تصمیم بگیرد و توصیه می‌شود که موافقان را از میان دولتمردان دست‌اندر‌کار که در این خصوص حرف آخر را می‌زنند انتخاب کند. بی‌تردید با مقایسه نظراتی که از دو سوی ماجرا مطرح می‌شود به عمق موضوع و تبعات خسارت‌آفرین مصوبه مجلس پی خواهد برد و از تکرار برجام ۲ که تحمیل فاجعه‌ای دیگر به ملت است خودداری خواهد شد.
مخالفت با FATF در تضاد با منافع کشور است
حمیده زرآبادی طی یادداشتی در تایید مصوبه FATF و با عنوان مخالفت با FATF در تضاد با منافع کشور است در روزنامه ابتکارنوشت: – نمایندگان مجلس شورای اسلامی پس از بررسی‌های فراوان و با در نظر گرفتن نظرات کارشناسانه در جلسه علنی لایحه الحاق ایران به کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم را مورد بررسی قرار دادند که در نهایت با آنکه حواشی مختلفی ایجاد شد، اما به تصویب رسید. برخی معتقدند پس از توافق هسته‌ای و دوری چندین‌ساله بانک‌های کشور از سیستم بین‌المللی، برای بازگشت به این عرصه رعایت استاندارد‌های مدنظر FATF جزو اصول اولیه است؛ اما برخی از افراد و جناح‌های سیاسی با پیوستن به این سیستم به بهانه افشای اطلاعات محرمانه مالی کشور مخالفت می‌کنند. در روابط بین‌الملل یکسری از کنوانسیون‌ها و تفاهم‌نامه‌ها وجود دارد که نیاز است هر کشوری برای مراوده‌های بین‌المللی خود به آنها تن دهد. پیوستن ایران به FATF که کارکرد آن برای استاندارد‌هایی برای مقابله با پولشویی، تامین مالی تروریسم و سایر جرائمی است که سلامت نظام مالی را تهدید می‌کند، در شرایط کنونی ضروری و بر اساس قوانین بین‌المللی بود. اکثر کشورهای جهان پیوستن به کنوانسیون CFT را پذیرفته‌اند و ایران برای آنکه بتواند در مجامع بین‌المللی بدون محدودیت حضورداشته باشد، تصویب آن در مجلس به رای گذاشته شد و اکنون باید منتظر نظر نهایی شورای نگهبان بود.
در شرایط فعلی که آمریکا در تلاش است که کشور ما را منزوی کند و نشان دهد که ایران علاقه‌ای به شفافیت‌های مالی در قبال تروریست‌ها ندارد، تصویب FATF ضروری بود. اگر به CFT نمی‌پیوستیم اهرمی به آمریکا داده می‌شد که اگر نتوانست با خروج از برجام مبادلات بانکی ما را ممنوع کند، حداقل با نپیوستن ما به CFT و FATF بتواند از این اهرم برای جلوگیری از مبادلات بانکی یا فشار بر کشور ما استفاده کند. ایران یکی از کشور‌هایی است که سالها در جدال با تروریسم اقدام کرده است و آمریکا در تلاش است که نشان دهد ایران مدافع تروریسم است، تصویب FATF در این موقعیت برنامه‌ریزی آمریکا علیه ایران را به هم‌ریخت و بی‌شک نتایج خوبی برای کشور به همراه خواهد داشت. برخی بر این باورند که با تصویب FATF تمامی مشکلات کشور حل خواهد شد درحالی‌که راهکار مشکلات ما پیوستن به آن نیست، اما قطعاً اگر آن را انجام نمی‌دادیم مشکلات بسیاری برای ما ایجاد می‌شد. دفتر مقام معظم رهبری در پاسخ به نامه رئیس مجلس درباره بررسی کنوانسیون‌های مرتبط با FATF اعلام کردند که ایشان با بررسی این لوایح در مجلس مخالفتی ندارند. درحالی‌که بسیاری از مخالفان تصویب FATF در مجلس دلیل مخالفت خود را نظر رهبری می‌دانستند و اکنون باید انتقادات خود را منطقی و در چارچوب بیان کنند.
در شرایط فعلی مخالفت با FATF مخالفت با منافع کشور است. پیوستن به FATF اقبال کشورهای دنیا به برقراری رابطه اقتصادی با ایران را بیشتر می‌کند. بدون شک مسئله FATF نباید تا این حد پیچیده می‌شد، اما در چند ماه گذشته به یک مسئله حیاتی در اقتصاد کشور تبدیل و اظهارنظر‌های متفاوتی درباره آن بیان شد. حتی برخی از این اظهارنظر‌ها این شائبه را ایجاد کرد که برخی از اهمیت پذیرش قوانین بین‌المللی در ارتباطات اقتصادی مطلع نیستند. در این لوایح آمده که مصادیق تروریسم را شورای عالی امنیت ملی تعریف می‌کند، پیوست تفصیلی هم به آن اضافه‌شده تا همه در‌های تخریب این لوایح را ببندند، چون این لوایح مشکلی را ایجاد نخواهد کرد.
دکترشاپورزارعی
دکتر شاپور زارعی